ဗျည်း သရ ရေတွင်း

ဆရာမင်းသိင်္ခရဲ့ မနုစာရီဝတ္ထုမှာ လင့်ခ်လမ်းဘက်ကနေ အာဇာနည်ကုန်းဘက်ကို တက်သွား တဲ့ လမ်းမှာ ရေတွင်းလေးတစ်တွင်းရှိတယ်၊ အဲဒီရေတွင်းရဲ့ တစ်ခြမ်းက ရိုးရိုးရေချို၊ နောက်တစ်ခြမ်းက ကျောက်ချဉ်ထည့်ထားသလို ချဉ် တယ်လို့ရေးထားတယ်။

ဆရာမင်းသိင်္ခရဲ့ စာထဲမှာ ဒီရေတွင်းဟာ အဂ္ဂိရတ်သမားတွေက ဗျည်း သရ ရေတွင်းလို့ခေါ် တဲ့ရေတွင်း၊ ရေချို နဲ့ ချဉ်နေတဲ့အပိုင်းက ရောမသွားဘူး။ ရေချိုရှိတဲ့ဘက်ကို ဗျည်းလို့ခေါ်တယ်။ ရေချဉ်တဲ့ဘက်ကို သရလို့ခေါ်တယ်။ ဗျည်း သရ ဓာတ်သေ တယ်ဆိုတဲ့စကားရှိတဲ့အတွက် တစ် နေ့ကို ဗျည်းဘက်က တစ်ခွက်၊ သရဘက်က တစ်ခွက်သောက်ရင် ဝမ်းတွင်းမှာရှိတဲ့ သွေး၊ သည်း ချေ၊ လေ ၊သလိပ် ဆိုတဲ့ဒေါသတွေ ကျေတဲ့အတွက် အသက်ရှည်တယ်။ ရေတွင်းအနားက မြေ ကြီးကို လုံရိုက်ပြီး ဓာတ်သေအောင်ဖမ်းလို့ရတယ် လို့ ဆိုတယ်။

အဲဒီရေတွင်းလေးကို ရှာဖွေဖို့အတွက်မြောက်ဘက်စောင်း တန်းဘက်ကနေ သွားခဲ့ တယ်။ သွေး ဆေးကန်အကျော် အာဇာနည်ဗိမာန်ရှေ့ ကားရပ်တဲ့နေရာဘေးမှာလမ်းခွဲလေးတစ်ခုရှိ တယ်။ အဲဒီလမ်းလေးက သူရဲကောင်းစစ်သည်ဗိမာန် ခြံစည်းရိုးဘေးကနေ တောင်ကုန်းလေး ပေါ် ကို တက် သွားတယ်။ ဒီလမ်းလေးဘေးမှာ လက်ဖက်ရည် နဲ့ အသုပ်တွေရောင်းတဲ့ ဆိုင်လေးရှိတယ်။ ခြံစည်းရိုးဘေး အတိုင်း ရှိနေတဲ့ ဒီဆိုင်လေးမှာ စားပွဲဝိုင်း ၇ ဝိုင်းတောင် ရှိတယ် ဆို တော့ ဖောက်သည်မနည်းဘူးဆိုတဲ့သဘောပဲ။

ကျွန်တော်ရောက်သွားချိန်မှာတော့ အမျိုးသား နှစ်ယောက် ကတစ်ဝိုင်း၊ ကောင်လေး နဲ့ ကောင်မလေးက တစ်ဝိုင်းထိုင် နေတယ်။ ကောင်လေး နဲ့ ကောင်မ လေး နှစ်ယောက်လုံး စကားမပြောပဲ ဖုန်း ပွတ်နေကြတယ်။ လက်ဖက်ရည်တွေ အေးစက်ကုန် တဲ့အထိ တစ်ယောက်မျက်နှာ တစ်ယောက် ကြည့်ပြီး ကြည်နူးရတာကို သူတို့ မခံစား တတ် တော့ဘူး ထင်တယ်။

တောင်ကုန်းထိပ် မှာ ညောင်ပင်ကြီးတစ်ပင်ကို ပတ်ဝိုင်းပြီး စေတီလေးတစ်ဆူနဲ့ ရုပ်ပွားတော်တွေ တည်ထားတယ်။ ညောင်ပင်အခြေ ရင်ပြင်ကို သံဆန်ကာ စည်းရိုးကာထားတယ်။ စည်းရိုးမှာ ဒီနေရာ မှာ အဝတ် မလှန်း ဖို့ သတိပေးတဲ့စာတစ်စောင်ကပ်ထားတယ်။ ညောင်ပင်ရှေ့မှာ “ ကြီးငါးကြီး ဆုတောင်းပြည့် ဘုရားငါးဆူစေတီတော်မြတ်” လို့ မုခ်ဦးမှာရေးထားတဲ့အဆောက်အဦ တစ်ခုရှိ တယ်။ အထဲမှာ ပြုပြင်မွမ်းမံမှုတွေလုပ်နေတယ်။ ဒီကုန်းလေးပေါ်က ကြည့်လိုက်ရင် အုတ်လမ်း ဘက်က ဘုန်းကြီးကျောင်းတွေ၊ အိမ်တွေကို လှမ်းမြင်နေရတယ်။

ညောင်ပင်ကို ကျော်တဲ့အခါ လမ်းလေးက ဘယ်ဘက် စည်းရိုးအတိုင်း ကွေ့သွားတယ်။ ညာဘက် ချိုင့်ထဲမှာ ဂုဏ်ပြုတပ်ဖွဲ့ရဲ့ အဆောက်အဦတွေလို့ထင်ရတဲ့တန်းလျားသုံးလေးလုံးတွေ့ ရတယ်။ စစ်ရောင် ထရပ်ကားနှစ်စီးရပ်ထားတယ်။ သစ်ပင်ရိပ်တွေနဲ့ အေးမြနေတာပဲ။ လူသွားလူလာ နည်းပါးလှတဲ့ ဒီနေရာမှာ ဗေဒင်ဆရာတစ်ယောက်ရှိနေတယ်။ အုတ်နံရံဘေး နဲ့ ကပ်ရက်မှာ အစိမ်းရောင်စားပွဲတစ်လုံး၊ ခွေးခြေ သုံးလုံးရှိတယ်။ စားပွဲပေါ်မှာ ဗလာစာအုပ်တစ်အုပ်၊ ဘောပင် တစ်ချောင်း၊ ဂတ်စ်မီးခြစ်တစ်လုံးရှိတယ်။ အုတ်နံရံသံတိုင်မှာ ဦးထုပ်တစ်လုံးချိတ်ထား တယ်။ တတိယမျက်လုံး စိတ် မနော ဗေဒင် လက္ခဏာ လို့ ရေးထားတဲ့ ဆိုင်းဘုတ်လေးရှိတယ်။

နည်းနည်းဆက်လေ ျှာက်လိုက်တော့ သူရဲကောင်းစစ်သည်ဗိမာန် နောက်ဘက် ဝင်ပေါက်ရှိတယ်။ ညာဘက်အခြမ်းမှာ အစောင့်ကင်းတဲတစ်လုံးရှိတယ်။ အသုံးမပြုတာကြာပြီထင်တယ်။ မှန်တွေ ကွဲ၊ ဆေးရောင်တောင်မရှိတော့ဘူး။ ဘေးနားက သစ်ပင်မှာတော့ အဝါရောင်နောက်ခံမှာ ဆေးအနီ နဲ့ ကြီးငါးကြီး ဆုတောင်းပြည့်စေတီလို့ ရေးထားတဲ့ လမ်းညွှန်ဆိုင်းဘုတ်တစ်ခုရှိတယ်။

အဲဒီနေရာလွန်တော့ တောင်ကုန်းအခြေကို ဆင်းသွားတဲ့ ကွန်ကရစ်လမ်းလေးရှိတယ်။ အလယ် လောက်မှာ နားနေနိုင်ဖို့ စောင်းတန်းပုံအဆောင်လေးရှိတယ်။ အဆောင်ဘေးမှာ ရေချမ်း စင်တစ် ခုရှိတယ်။ ဆူညံနေတဲ့ ကားသံတွေ သာ မကြားရဘူးဆိုရင် သစ်ရိပ်ဝါးရိပ်တွေနဲ့ ဒီလမ်းလေးဟာ စစ်ကိုင်းတောင်က ချောင်တွေကို သွားတဲ့လမ်းလေးနဲ့ တူတယ်။

အဆောင်လေးဘယ်၊ ညာမှာ ကွန်ကရစ်ခုံတန်းလေးတွေရှိတယ်။ တောင်ထိပ်မှာ စေတီပုထိုးနဲ့ တောင်တက်လမ်းတွေမှာ ဇရပ်ဆောင်၊ ရေချမ်းစင် ၊ နားစရာခုံတန်းလေးတွေနဲ့ မြင်ကွင်းကို မြန် မာနိုင်ငံအနှံ့မှာတွေ့နိုင်တယ်။ အတက်ဖြစ်ဖြစ်၊ အဆင်းဖြစ်ဖြစ် အမော ပြေခဏနား ၊ ရေချမ်းစင် က ရေအေးအေးကို သောက်၊ ခုံတန်းလေးမှာ ခဏထိုင်နားရင်း အလှုရှင် တွေကို သာဓုခေါ်ရတာ ကြည်နူးစရာပါ။

အခုအဆောင်လေးထဲမှာတော့ ခုံတန်းပေါ်မှာအိပ်နေတဲ့လူတစ်ယောက်ရှိတယ်။ ဗေဒင်ဟော တဲ့ အမျိုးသမီးနှစ်ယောက်ရှိတယ်။ ခုံတန်းလေးတွေက သူတို့ရုံးပေါ့။ သစ်သားစားပွဲသေးသေးလေး တွေပေါ်မှာ ပန်းအိုး၊ စိတ်ပုတီး၊ အဆောင်တစ်ချို့နဲ့ စာအုပ်တွေရှိတယ်။ ယောဂီဝတ်စုံနဲ့ ဗေဒင် ဆရာမကတော့ ထမင်းစားဖို့ပြင်နေတယ်။တစ်ယောက်ကတော့ ကျွန်တော်တို့ကိုမြင်တော့ “ ကျန်း မာရေး၊ စီးပွားရေး ဘက်စုံမေးလို့ရတယ်၊ ပစ္စည်းပျောက်၊ လူပျောက်မေးလို့ရတယ်။ နေရာထိုင် ခင်း၊ အပြောင်းအရွှေ့ မေးလို့ရတယ်” ဆိုပြီး လှမ်းပြောတယ်။

ယောဂီဝတ်စုံနဲ့ဆရာမကို ရေချို၊ ရေချဉ်တွင်းရှိသေးလားလို့ မေးလိုက်တော့ တောင်ကုန်း အခြေ ကို လှမ်းပြတယ်။ အခုတော့ ရေနည်းသွားပြီ၊ မိုးတွင်းဆိုရင် ဒီအတိုင်းခပ်လို့ရတယ်လို့ပြောတယ်။ တကယ်တစ်ခြမ်းချို၊ တစ်ခြမ်းချဉ်တာ။ ရေများတဲ့အချိန်ဆိုရင် နေ့တိုင်းသောက်တယ်။ မျက်စဉ်း ခတ်တယ်။ ဒ့ါကြောင့်အခုထိ မျက်မှန်မတပ်ရသေးဘူးလို့ပြောတယ်။ အဂ္ဂိရတ်သမားတွေလာ ယူ လားလို့မေးလိုက်တော့ မတွေ့မိဘူး။ တစ်ခါတစ်လေတော့ ဦးဇင်းကြီးတစ်ပါးလာယူတယ်လို့ ပြောတယ်။

တောင်ကုန်းအခြေမှာ ရေတွင်းလေးရှိတယ်။ ရေတွင်းဘောင်ကိုအင်္ဂတွေကိုင်ထားတယ်။ ပတ်လည်မှာကွန်ကရိခင်းထားတယ်။ ဘေးမှာ ကွန်ကရိတိုင်နှစ်တိုင်ရှိတယ်။ ဒါပေမယ့် ရေ ပုံး တို့၊ ကြိုးတို့ဆင်ထားတာမရှိဘူး။ ပြုပြင်ထားတာ မကြာသေးဘူးလို့ယူဆရတယ်။ ဒါပေမယ့် ရေချို၊ ရေချဉ်တွင်း ဖြစ်ကြောင်း ရေးထားတဲ့ အမှတ်အသားမရှိဘူး။ သာမန်ရေတွင်းတစ်ခုထက်ထူးခြား တာဆိုလို့ ရေတွင်းဘောင်က နိမ့်နိမ့် သေးသေးလေးဖြစ်နေတာရယ်၊ အဝိုင်းပုံထက် ဘဲဥပုံ ပိုဆန် နေတာပဲရှိတယ်။

ရေတွင်းထဲမှာ ရေက အတော်နည်းနေပြီ။ ဗေဒင်ဆရာမကတော့ တစ်နှစ်လုံးရေရှိတယ်တဲ့။ အခု ရေနည်းချိန်ဖြစ်လို့လားမသိဘူး။ တွင်းထဲမှာ သစ်ရွက်တွေနဲ့ ညစ်ပတ်နေတယ်။ လက်ဆော့ပြီး ပစ် ချသွားတဲ့ရေသန့်ဘူးခွံတစ်ခုတွေ့ရတယ်။ ဆရာမင်းသိင်္ခစာထဲမှာတော့ ရေတွင်းလေးက တွင်း ဝက စကောသာသာလောက်ပဲရှိတယ်။ ရေတွင်းဘောင်က မီးခတ်ကျောက်တွေစီပြီး အင်္ဂတေ ကိုင်ထားတယ်။ ရေတွင်းကို ငုံ့ကြည့်တဲ့အချိန်မှာ အိတ်ကပ်ထဲ က ငါးမူးစေ့ထွက်ကျသွားတာ ပန်း ဘက်လှန်လျက်သားကျနေတာကို အတိုင်းသားမြင်ရတဲ့အထိ ရေကြည်တယ်၊ သန့်တယ် လို့ ရေးထားတယ်။ အခုတွင်းကတော့ စာထဲကလို ကြည်သန့်မနေ တော့ဘူး။ အပြန်မှာ ဗေဒင် ဆရာမကိုမေးကြည့်တော့ မိုးတွင်းဆိုရင်တော့ သန့်ပါတယ်။ ဒီတွင်း ကို အမိုးမိုးပေးမယ့် အလှုရှင် လိုနေတယ်လို့ ပြောတယ်။

ရေတွင်းလေးနဲ့မလှမ်းမကမ်းမှာထမင်းဆိုင်တန်းလေးရှိတယ်။ဆိုင်တစ်ဆိုင်ကတော့ “မိဘမေတ္တာ” တဲ့။ ထမင်းကြော်၊ ကော်ဖီ၊ လ္ဘက်ရည်၊ အအေးစုံ၊ လ္ဘက်သုပ်၊ ဂျင်းသုပ်၊ လ္ဘက်ထမင်း၊ ထမင်းဟင်း လို့ ရေးထားတယ်။ နောက်တစ်ဆိုင်ကတော့ “မိဘအရိပ်” တဲ့။ ရတဲ့ဟင်းလျာစာရင်းကတော့ အတူတူပဲ။ အဲဒီဆိုင်မှာတော့ ထမင်း/ဟင်း တစ်ခါပြင် ၈၀၀ လို့ ရေးထားတယ်။ “မိဘမေတ္တာ” ဆိုင် မှာတော့ လူငယ်လေးတွေနဲ့ အပြည့်ပဲ။ ထမင်းချိုင့်တစ်ချို့လည်း စားပွဲပေါ်မှာတင်ထားတာတွေ့ ရတော့ ပတ်ဝန်းကျင် ရုံးတွေက ဝန်ထမ်းတွေ လာစားကြတာဖြစ်မယ်ထင်ပါရဲ့။ ဈေးဆိုင်တန်း လေး ထိပ်မှာ “ မိခင်ကြီးဒေါ်ဖွားအားရည်စူး၍ ကျောင်းအုပ်ဆရာကြီး ဦးအုန်းသိန်း ဒေါ်ညွန့်မြိုင် သ္မီး မခင်အေးကြူ ကောင်းမှု၊ ၁၃၃၁ – ခု – ပထမဝါဆိုလ္ဆုပ် – ၁၄ (၁၃ – ၇ – ၆၉ ) လို့ရေးထားတဲ့ ရေ ချမ်းစင်တစ်ခုရှိတယ်။

ထမင်းဆိုင်မှာစားနေတဲ့ လူငယ်လေးတွေ အတွက်ကတော့ ဒီရေတွင်းဟာ ထူးခြားမှုရှိပုံမရဘူး။ ဆိုင်ပိုင်ရှင်တွေလည်း ဒီလိုပဲ ဖြစ်မယ်ထင်တယ်။ သူတို့သာ ထူးခြားတယ်လို့ ယုံကြည်ရင် ဒီရေ တွင်းလေးဟာ ဒီထက်ပိုပြီး သန့်ရှင်းနေမှာပေါ့။ ရေချမ်းစင်မှာလည်း ဒီရေတွင်းက ရေချို၊ ရေချဉ် တွေနဲ့ ကုသိုလ်ပြုထားမှာသေချာတယ်။

ဒီရေတွင်းလေးဟာ ဆရာမင်းသိင်္ခစာထဲမှာပါတဲ့ ရေတွင်းလေးဆိုတာ သေချာပေမယ့် ရေချို၊ ရေချဉ် တစ်ခြမ်းစီဖြစ်မဖြစ် ဆိုတာတော့ စမ်းသပ်ခွင့်မရခဲ့ဘူး။ ဒါပေမယ့် လူ အတော်များများ အတွက် ကတော့ ဒီရေတွင်းလေးဟာ သာမန်ရေတွင်းဟောင်းတစ်ခုထက်မပိုတော့ဘူးဆိုတာ သေ ချာတယ်။

တန်ဖိုးတွေ၊စိတ်ဝင်စားမှုတွေပြောင်းသွားတဲ့အခါ တစ်ချို့အရာတွေဟာလည်း အမေ့လျော့ခံ ဖြစ် သွားတတ်တယ် ဆိုတာ ရေတွင်းလေးက ပြောပြနေသလိုပဲ။