တရားစွဲ မတဲ့လား

မနေ့ ( ဖေဖော်ဝါရီ ၂၇ ရက်) နေ့ ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော်အစည်းအဝေးမှာ နာယက ဦးတီခွန် မြတ်က ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ ပြင်ဆင်ရေးဆွေးနွေးတဲ့အခါ လွှတ်တော် ကိုယ်စားလှယ်များ ဂုဏ် သိက္ခာ နဲ့ ညီရန် လိုအပ်ပြီး အပြောအဆို လွန်လာပါက ဥပဒေအရ တရားစွဲဆို အရေးယူ နိုင်တယ် လို့ ပြောတဲ့ အကြောင်း သတင်းမီဒီယာတွေမှာဖော်ပြခဲ့ပါတယ်။ ပုံ ၁ နဲ့ ၂

အဲဒီသတင်းတွေအပေါ်မူတည်ပြီး လွှတ်တော်နာယကကြီးကတော့ ဘယ်သူ ၊ ဘယ်ဝါကို ဘယ် လို လုပ်လိုက်တော့မှာပဲ။ နောက်နေ့တွေမှာ လွှတ်တော်နာယကကြီး လက်မခံနိုင်တာကိုပြောရင် ဘာဖြစ်တော့မှာပဲ စသည်ဖြင့် မှတ်ချက်တွေဝေေ၀ဆာဆာ ရေးနေကြတာလည်းတွေ့ရတယ်။

လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်တစ်ယောက်ကို လွှတ်တော်အတွင်း ဆွေးနွေးမှုတွေကြောင့် ဥပဒေအရ တရားစွဲလို့ ရတယ်ဆိုတာ မဟုတ်ပါဘူး။ လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်တစ်ယောက်ရဲ့ လွတ်လပ်စွာ ဆွေးနွေးခွင့်ကို အခြေခံဥပဒေနဲ့ရော၊ ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော်ဆိုင်ရာ ဥပဒေမှာပါ အကာ အကွယ်ပေးထားပါတယ်။

ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေအကာအကွယ်

ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ ပုဒ်မ ၉ ၂ မှာ လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်တွေဟာ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ၊ ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော်ဥပဒေတွေနဲ့ မဆန့်ကျင်ရင် လွှတ်တော်တွင်းနဲ့ လွှတ်တော်ကော်မတီ တွေမှာ လွတ်လပ်စွာပြောဆိုဆွေးနွေးခွင့်ရှိတယ်။ ဒီလိုဆွေးနွေးဆောင်ရွက်တာနဲ့ပတ်သက်ပြီး လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်ကို ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော်ဆိုင်ရာဥပဒေက လွဲပြီးကျန်တဲ့ဥပဒေနဲ့ အရေးမယူရဘူးလို့ပြဋ္ဌာန်းထားတယ်။ ဒါပေမယ့် အဲဒီအခွင့်အရေးတွေကို ကျင့်သုံးရာမှာ ကိုယ် ထိ လက်ရောက်ကျူးလွန်ရင်တော့ ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော်စည်းကမ်းတွေအရဖြစ်စေ၊ တည်ဆဲဥပဒေ အရဖြစ်စေ အရေးယူခံရမယ်လို့ သတိပေးထားတယ်။ ပုံ ၃

ဒါ့ကြောင့်ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေအရလွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်တစ်ဦးအနေနဲ့ လွှတ်တော်အတွင်း မှာ လွှတ်တော်ဥပဒေများနဲ့အညီ လွတ်လပ်စွာဆွေးနွေးခွင့်ရှိတယ်လို့ ကိုယ် ထိ လက်ရောက် ကျူးလွန်တာကလွဲရင် အခြားဥပဒေနဲ့အရေးယူလို့၊တရားစွဲလို့မရဘူးဆိုတာ ထင်ရှားပါတယ်။

ဒါဆိုရင် လွှတ်တော်အတွင်းဆွေးနွေးမှုတွေနဲ့ပတ်သက်ပြီး ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော်ဆိုင်ရာ ဥပ ဒေ၊ နည်းဥပဒေတွေက ဘာတွေပြောထားသလဲ။ ဆက်လေ့လာဖို့လိုပါတယ်။

အခွင့်အရေး၊ စည်းကမ်းနဲ့ ပြစ်ဒဏ်များ

၂၀၁၅ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလမှာ ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော်က ထုတ်ဝေခဲ့တဲ့ ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော် ဆိုင်ရာ ဥပဒေ ၊နည်းဥပဒေများ (နောက်ဆုံးပြင်ဆင်ချက်များပါပြီး) မှာ လွှတ်တော်အတွင်း ဆွေး နွေးရာတဲ့အခါ လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်တွေရရှိမယ့်အခွင့်အရေး၊ လိုက်နာရမယ့် စည်းကမ်း များနဲ့ စည်းကမ်းချိုးဖောက်မှုတွေရှိရင် အရေးယူခံရမယ့် အချက်များကို ဖော်ပြထားပါတယ်။

ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော်ဆိုင်ရာ ဥပဒေ ပုဒ်မ ၁၁ မှာ လွှတ်တော်အတွင်း နဲ့ လွှတ်တော်ပူးပေါင်း ကော်မတီမှာဆွေးနွေးတာတွေနဲ့ပတ်သက်ပြီး ဒီဥပဒေက လွဲပြီး အခြားဥပဒေနဲ့ အရေးယူခြင်းက နေ ကင်းလွတ်ရမယ်လို့ အတိအကျဖော်ပြထားပါတယ်။ ပုံ ၄

ပုဒ် ၂၅ မှတော့ ဆွေးနွေးရာမှာ ရှောင်ရှားရမယ့်အချက်တွေကို ဖော်ပြထားတယ်။ ပြီးရင် ဆွေးနွေးမှု တွေနဲ့ပတ်သက်ရင် ဒီဥပဒေနဲ့ပဲ အရေးယူရမယ်ဆိုတဲ့အချက်ကို ထပ်ပြီးဖော်ပြထားတယ်။ ပုံ ၅

ပုဒ်မ ၂၈ မှာတော့ လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်တွေသာမက လွှတ်တော်မှာလာရောက်ဆွေးနွေးတဲ့ ပြည်ထောင်စုအဆင့် အဖွဲ့အစည်းဝင်များ၊ ပုဂ္ဂိုလ်များဟာလည်း လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်များ နည်းတူ လွတ်လပ်စွာဆွေးနွေးပြောဆိုခွင့်ရှိကြောင်း၊ ဆွေးနွေးမှုတွေနဲ့ပတ်သက်ရင်ဒီဥပဒေနဲ့ပဲ အရေးယူရမယ့်အကြောင်း ဖော် ပြ ထားတယ်။ ပုဒ်မ ၂၉ မှာတော့ ပုဒ်မ ၂၅ နဲ့ ၂၈ မှာပါတဲ့ ပုဂ္ဂိုလ် တွေဟာ ကိုယ်ထိလက်ရောက်မှု ကို ကျူးလွန်ရင် လွှတ်တော်စည်းကမ်းအရ ၊ ဒါမှမဟုတ် တည်ဆဲ ဥပဒေအရ အရေးယူခံမယ် ဆိုတာ ထပ်ပြီးဖော်ပြထားတယ်။ ပုံ ၆

ဒီနေရာမှာ လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်တွေအနေနဲ့ စည်းကမ်းတွေ ချိုးဖောက်ရင် ဘယ်လို ပြစ် ဒဏ် မျိုးတွေခံရနိုင်သလဲ။ ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော်ဥပဒေမှာ လွှတ်တော်စည်းကမ်းတွေကို ချိုးဖောက် ရင် ငွေဒဏ် သို့မဟုတ် ထောင်ဒဏ် ချမှတ်နိုင်တဲ့ပုဒ်မ နှစ်ခု ရှိပါတယ်

ပုဒ်မ ၇၈ မှာ အစည်းအဝေးကျင်းပနေချိန်မှာ တက်ရောက်ခွင့်ရှိတဲ့လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ် မဟုတ်သူတွေ ခွင့်ပြုချက်မရှိဘဲ လွှတ်တော်အစည်းအဝေးခန်းထဲ ဝင်ရင်၊ ဒါမှမဟုတ် ဝင်ခွင့်ရှိ သူ လို့ အယောင်ဆောင်ပြီး ဝင်ရင် ၊ နာယကခွင့်ပြုချက်မရှိဘဲ လွှတ်တော်ထဲမှာ ညအိပ်ရင် အများ ဆုံး ထောင်ဒဏ် တစ်နှစ်၊ ဒါမှမဟုတ် ဒဏ်ငွေ တစ်သိန်းပေးဆောင်ရမယ် ဒါမှမဟုတ် ပြစ်ဒဏ် နှစ်ခုလုံး ချမှတ်နိုင်တယ် လို့ ပြဋ္ဌာန်းထားတယ်။ ပုံ ၇

ပုဒ်မ ၇၉ မှာ လွှတ်တော်အတွင်း ဆန္ဒပြခြင်း၊ဆူပူခြင်း နှောင့်ယှက်ခြင်းလုပ်ရင်၊ ဆွေးနွေးမေးမြန်းဖို့ ဖိတ်ခေါ်ထားသူကို သွေးဆောင်ခြိမ်းခြောက်ရင်၊လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်တစ်ဦးကို ကိုယ်ထိလက် ရောက် လုပ် ရင်၊ လွှတ်တော်ဝန်ထမ်းကို ဝတ္တရားနှောင့်ယှက်ရင်၊ စာရွက်စာတမ်း အတုလုပ်ရင်၊ လ ျှို့ဝှက် အဆင့်ရှိ စာရွက်စာတမ်းတွေပေါက်ကြားရင်၊ ခွင့်ပြုချက်မရဘဲ လွှတ်တော်ထဲကို လက်နက် ယူလာ ရင် အများဆုံး ထောင်ဒဏ် နှစ် နှစ်၊ ဒါမှ မဟုတ် ဒဏ်ငွေ နှစ်သိန်း၊ဒါမှမဟုတ် ပြစ်ဒဏ် နှစ်ခုလုံးချမှတ်နိုင်တယ်လို့ ပြဋ္ဌာန်းထားတယ်။ ပုံ ၈ နဲ့ ၉

ပုဒ်မ နှစ်ခုလုံးမှာ လွှတ်တော်အတွင်း ဆွေးနွေးပြောဆိုမှုတွေနဲ့ ပတ် သက်ပြီး လုံးဝရည်ညွှန်းမထားဘူးဆိုတာ ထင်ထင်ရှားရှားတွေ့နိုင်ပါတယ်။

ဒ့ါကြောင့် လွှတ်တော်အစည်းအဝေးတွေမှာ ဆွေးနွေးပြောကြားမှုတွေကို နာယက ကဖြစ်စေ ၊ အခြားကိုယ်စားလှယ်တစ်ဦးကဖြစ်စေ ကန့်ကွက်ရုံ၊ မနှစ်သက်ရုံ နဲ့ တရားစွဲလို့မရဘူး ဆိုတာ ထင်ရှားပါတယ်။

ဒါဆိုရင် လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်တစ်ဦးရဲ့ဆွေးနွေးပြောဆိုမှုတွေဟာ လက်မခံနိုင်ဖွယ်ရာဖြစ်နေ ရင် ဘယ်လိုလုပ်မလဲလို့ မေးစရာရှိပါတယ်။ အဲဒါနဲ့ပတ်သက်ရင် ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော်ဆိုင် ရာ နည်းဥပဒေမှာ ပြဋ္ဌာန်းထားပါတယ်။

နည်းဥပဒေ ပုဒ်မ ၁၉ မှာ အစည်းအဝေးအတွင်းမှာလိုက်နာရမယ့် စည်းကမ်းချက် ၁၃ ချက်ကို ပြဋ္ဌာန်းထားတယ်။ ပြဋ္ဌာန်းချက်အများစုက လွှတ်တော်အတွင်း ဆွေးနွေးရာမှာ လွှတ်တော်ကိုယ် စားလှယ်တွေ လိုက်နာရမယ့် ကိုယ်နှုတ်အမူအရာတွေဖြစ်ပါတယ်။ ပုံ ၉ ၁၀၊ ၁၁ နဲ့ ၁၂

ပုဒ်မ ၂၀ မှာတော့ အဲဒီစည်းကမ်းချက်တွေကို မလိုက်နာရင် နာယကက အရေးယူနိုင်တဲ့ နည်းလမ်း တွေကို ဖော်ပြထားပါတယ်။ အဲဒါတွေက ပြစ်တင်ရှုတ်ချတာ၊ ဆွေးနွေးခွင့်ရပ်ဆိုင်းတာနဲ့ ဆွေး နွေးတဲ့စကားလုံး တွေ ကို အစည်းအဝေးမှတ်တမ်းက ပယ်ဖျက်နိုင်တာတွေဖြစ်ပါတယ်။ နိုင်ငံတော် လ ျှို့ဝှက်ချက်ကို ဖောက်ဖျက်မှာသာလ ျှင် ဥပဒေအရ အရေးယူ ဖို့ သတ်မှတ်ထားပါတယ်။ ပုံ ၁၃

ဒါ့ကြောင့် ပြန်ချုပ်လိုက်ရင် လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်တစ်ဦးဟာ လွှတ်တော်အစည်းအဝေး များ မှာ ဆွေးနွေးတဲ့အခါ

၁။ ကိုယ်ထိလက်ရောက် မလုပ်ဘူး။
၂။ နိုင်ငံတော်၏လ ျှို့ဝှက်ချက်ကို မဖောက်ဖျက်ဘူးဆိုရင်

နာယကက ဖြစ်စေ၊ အခြားတစ်ဦးဦးက ဖြစ်စေ ကန့်ကွက်ရုံ၊ လက်မခံနိုင် ရုံ နဲ့ တရားစွဲလို့မရဘူး၊ နည်းဥပဒေ ပုဒ်မ ၂၀ မှာ ပါတဲ့ စီမံခန့်ခွဲရေးနည်းလမ်းတွေနဲ့ပဲအရေးယူလို့ ရတယ်လို့ပဲနားလည်ပါတယ်။

ဦးတီခွန်မြတ်ပြောကြားချက်အပြည့်အစုံကတော့ လွှတ်တော်မှတ်တမ်းအပြည့်အစုံမထွက်သေး တဲ့ အတွက် မဖတ်ရသေးဘူး။ ဒါပေမယ့် နာယက ဦးတီခွန်မြတ်ကတော့ ကိုယ်တိုင်က ဥပဒေ သမား ဖြစ်တဲ့အတွက်ကိုယ်ထိလက်ရောက်ကျူးလွန်တာမျိုးတွေဖြစ်လာရင်တရားစွဲတဲ့အထိ ဖြစ် သွားမယ် လို့သတိပေးတာဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ ဆွေးနွေးမှုတွေစည်းကမ်းချိုးဖောက်ရုံနဲ့ တရားစွဲမယ်လို့ ပြောရင် သူ့သိက္ခာကျသွားမှာပေါ့။ဒါ့ကြောင့်သတင်းသမားတွေ ရေးတာများလိုသွားသလားလို့လည်း တွေး မိ ပါတယ်။