၂၀၂၀ ရွေးကောက်ပွဲအလွန် အငြင်းပွားမှုတွေထဲမှာ မဲစာရင်းမိတ္တူကူးခွင့်ရှိ / မရှိ ဆိုတဲ့ ကိစ္စလည်း ပါတယ်။ လက်ရှိမီဒီယာသတင်းတွေမှာတော့ ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်က အောက် ခြေ ကော်မရှင်အသီးသီးကို ခွင့်ပြုချက်မရှိဘဲ ရွေးကောက်ပွဲဆိုင်ရာစာရွက်စာတမ်းတွေ မိတ္တူကူး ခွင့်မပြုဖို့ညွှန်ကြားထားတယ်လို့တွေ့တယ်။ရွေးကောက်ပွဲဆိုင်ရာစာရွက်စာတမ်းဆိုတော့မဲစာရင်း လည်းပါတယ်လို့ပဲနားလည်မိတယ်။
ဒါ့ကြောင့် ရွေးကောက်ပွဲဆိုင်ရာ နည်းဥပဒေတွေမှာ မဲစာရင်းမိတ္တူကူးခွင့်နဲ့ပတ်သက်ပြီး ဘယ်လို ပြဋ္ဌာန်းခဲ့သလဲဆိုတာ လေ့လာကြည့်တယ်။
တပ်မတော်အစိုးရ ဦးသိန်းစိုးကော်မရှင်က ၂၀၁၀မှာ ထုတ်ပြန်တဲ့ ပြည်သူ့လွှတ်တော်ရွေးကောက် ပွဲ နည်းဥပဒေ နည်းဥပဒေ ပုဒ်မ ၁၅ မှာမဲစာရင်းကို လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်လောင်းကဖြစ်စေ၊ ခိုင်လုံသော အကြောင်းပြချက်ဖြင့် အခြားသူတစ်ယောက်ကဖြစ်စေ တစ်မျက်နှာကို ၂၀၀ ကျပ် နဲ့ ကူးခွင့်ပြု ရမယ်လို့ပြဋ္ဌာန်းခဲ့တယ်။ ခွင့်ပြုနိုင်တဲ့ အာဏာပိုင်က မြို့နယ်ကော်မရှင် အဖွဲ့ခွဲဖြစ် ပါ တယ်။ ( ပုံ ၁ )
ပြည်ခိုင်ဖြိုးအစိုးရ ဦးတင်အေးကော်မရှင်က ၂၀၁၂ မှာထုတ်ပြန်တဲ့ ပြင်ဆင်ချက်မှာတော့ ကိုယ်စား လှယ်လောင်းဆိုရင် အခမဲ့ ၊ အခြားသူတစ်ယောက်ယောက်က ခိုင်လုံသောအကြောင်းပြချက်ဖြင့် လေ ျှာက်ထားခဲ့ရင် တစ်မျက်နှာကို ၂၀၀ ကျပ်နဲ့ ကူးခွင့်ပြုရမယ်လို့ ပြဋ္ဌာန်းခဲ့တယ်။ ( ပုံ ၂ )
ပြည်ခိုင်ဖြိုး အစိုးရ ဦးတင်အေး ကော်မရှင်ကပဲ ၂၀၁၄ မှာ ထုတ်ပြန်တဲ့ ပြင်ဆင်ချက်မှာတော့ တစ်မျက်နှာ ၂၀၀ ကျပ်အစား ၂၅ ကျပ်လို့ ပြင်ဆင်ပြဋ္ဌာန်းခဲ့တယ်။ ( ပုံ ၃ )
အင်န်အယ်လ်ဒီအစိုးရ ဦးလှသိန်းကော်မရှင်က ၂၀၁၉ မှာထုတ်ပြန်ခဲ့တဲ့ ပြင်ဆင်ချက်မှာတော့ ၂၅ ကျပ်ဆိုတာကို ဖျက်ပြီး ကော်မရှင်က သတ်မှတ်ထားသည့် နှုန်းထားအတိုင်းလို့ ပြင်ဆင်ခဲ့တယ်။ ( ပုံ ၄ နှင့် ၅)
ဒါ့ကြောင့် ရွေးကောက်ပွဲနည်းဥပဒေအရ မဲစာရင်းမိတ္တူကူးခွင့်ပြုနိုင်တဲ့ အာဏာပိုင်က မြို့နယ် ကော်မရှင်အဖွဲ့ခွဲဖြစ်ပါတယ်။ ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်မဟုတ်ပါဘူး။ ကူးယူ တဲ့အခါ ကိုယ်စားလှယ်လောင်းဆိုရင် အကြောင်းပြချက်မလိုဘဲ အခမဲ့ ကူးယူ ခွင့်ရှိတယ်။ အခြား သူ တစ်ဦးဆိုရင်တော့ ခိုင်လုံသောအကြောင်းပြချက် ပြနိုင်ရမယ်။ ကူးခကတော့ “ ကော်မရှင်က သတ်မှတ် သည့်နှုန်းထား” လို့ ပြဋ္ဌာန်းထားတဲ့အတွက် တစ်မျက်နှာ တစ်ကျပ်လည်း ဖြစ်နိုင် တယ်။ တစ်ထောင်လည်းဖြစ်နိုင်တယ်။
Ye Htut's Blog 