သမ္မတ ဦးသိန်းစိန်အနေနဲ့ ပြည် ထောင်စုအစိုးရအဖွဲ့ကလျာထားတဲ့ စီမံကိန်း ၆၈ ခုကိုလည်း နောက်အစိုးရက စဉ်းစား ဆောင် ရွက်နိုင်ဖို့ ဆိုင်းငံ့ထားခဲ့ပြီး ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီးဌာနများ၊ တိုင်းဒေသကြီး/ပြည်နယ်အစိုးရများ လိုက်နာရမယ့် တာဝန်လွှဲပြောင်းခြင်းဆိုင်ရာညွှန်ကြားချက် တွေထုတ်ပြန်ခဲ့တယ်။ ဒါပေမယ့် အဲဒီညွှန်ကြားချက်တွေကို လက်အောက်က အပြည့်အ၀ လိုက် နာသလားလို့ ကျွန်တော့်ကိုမေးရင်တော့ အာမမခံနိုင်ဘူးလို့ပဲဖြေရမှာပါ။ ဘာ့ကြောင့်လဲ ဆိုတော့
၁။ ဝန်ကြီးဌာနတွေက ဆောင်ရွက်ဆဲ လုပ်ငန်းများဆိုတာကို လိုသလို အနက်ဖွင့်ကြတယ်။ အဆိုပြုတဲ့ အဆင့်ပဲရှိတဲ့ကိစ္စမျိုးကို ရပ်ထားသင့်ပေမယ့် ဆက်လုပ်ဖို့ ကြိုးစားတဲ့အတွက် အစိုးရ အဖွဲ့ရုံးက တားခဲ့ရတဲ့ဖြစ်စဉ်တွေရှိတယ်။ ဒါပေမယ့် လွတ်ထွက်သွားတာ လည်း ရှိနိုင် တယ်။
၂။ ဝန်ကြီးဌာနလုပ်ပိုင်ခွင့်ထဲမှာ ရှိတဲ့ကိစ္စမျိုးဆိုရင် အစိုးရအဖွဲ့ကို တင်ပြဖို့မလိုတဲ့အတွက် သမ္မတ လည်းမသိနိုင်ဘူး။ တစ်ချို့ဌာနတွေက အဆောက်အဦ၊မြေ ငှားရမ်းမှုသက်တမ်းတိုး တာမျိုးကို အစိုးရအဖွဲ့မတင်ဘဲ ဝန်ကြီးဌာနအမှုဆောင်အစည်းအဝေးဆုံးဖြတ်ချက်နဲ့ လုပ် လိုက်တာရှိနိုင်တယ်။ ဒါတွေက ဝန်ကြီးတစ်ဦးချင်းရဲ့ စည်းကမ်းလိုက်နာမှု၊ ကျင့်ဝတ် အလေးထား မှု အပေါ်မူတည်သွားပြီ။
၃။ တိုင်းဒေသကြီး/ ပြည်နယ်အစိုးရများရဲ့ လုပ်ပိုင်ခွင့်ရှိတဲ့ ကိစ္စဆိုရင်လည်း ပြည်ထောင်စု အစိုးရ က မသိနိုင်ဘူး။ ဝန်ကြီး ချုပ် တစ်ဦးချင်းရဲ့ စည်းကမ်းလိုက်နာမှု၊ ကျင့်ဝတ်အလေးထားမှု အပေါ် မူတည်သွားပြီ။
ဒါပေမယ့် ဘယ်ကိစ္စပဲလုပ်လုပ် သက်ဆိုင်ရာ ဌာနမှာ အမှုတွဲဖွင့်ပြီးမှ ဆောင်ရွက်ရတဲ့အတွက် နောက်တာဝန်ယူသူက အမှုတွဲကို ပြန်ကြည့်လိုက်ရင် လုပ်သင့် လုပ်ထိုင်တဲ့ ကိစ္စ ဟုတ်/မဟုတ် ၊ ဥပဒေ၊ နည်းဥပဒေ၊ အမိန့် ၊ ညွှန်ကြားချက်များနဲ့ ညီ/မညီဆိုတာပေါ်တာပါပဲ။ အဲဒီလို ပေါ်လာ တဲ့အတွက် အရှက်ကွဲခဲ့ရတဲ့သူတွေလည်း ရှိတာအားလုံးတွေ့နေရတာပဲ။ ကျွန်တော်ကတော့ အဲဒီ ပုဂ္ဂိုလ်တွေရဲ့ လုပ်ဆောင်ချက်ဟာ ဦးသိန်းစိန် အကောင်အထည်ဖော်ချင်တဲ့ တာဝန်လွှဲပြောင်းရေး ဆိုင်ရာ အစဉ်အလာကို ထိခိုက်စေတဲ့အတွက် စိတ်မကောင်းဖြစ်မိတယ်။ တိုင်းဒေသကြီးအစိုးရ ရန်ပုံငွေ တွေ နဲ့ပတ်သက်ပြီး ဝေဖန်ထောက်ပြတဲ့ ဆောင်းပါးတစ်စောင် လည်းရေးဖူးတယ်။
တာဝန်လွှဲပြောင်းရေးကာလမှာ ကျွန်တော်တို့ ထည့်မစဉ်းစားမိတဲ့အချက်တစ်ခုက တိုင်းဒေသကြီး၊ ပြည်နယ်အစိုးရတွေတာဝန်လွှဲပြောင်းရေးကိစ္စဖြစ်ပါတယ်။ ဒီကိစ္စနဲ့ပတ်သက်လို့ နှစ်ဘက်လုံးက မဆွေးနွေးခဲ့ဘူး။ လက်ရှိအစိုးရကလည်း စာရင်းဇယားများ လွှဲပြောင်းတာနဲ့ပတ်သက်တာပဲ ညွှန်ကြားချက်ထုတ်ခဲ့တယ်။ ဒါ့ကြောင့် ၂၀၁၆ မတ် ၃၀ ရက်နေ့ တိုင်းဒေသကြီး/ပြည်နယ် အစိုးရတွေလွှဲပြောင်းတဲ့အခါ အဆင်မပြေမှုအချို့ရှိခဲ့တာကို ပြန်ကြားရတယ်။
တကယ်တော့ တိုင်းဒေသကြီး၊ ပြည်နယ်များဟာလည်း သီးခြားအစိုးရဖြစ်တဲ့အတွက် ပြည် ထောင်စု အဆင့်မှာ သမ္မတနှစ်ဦး တာဝန် လွှဲပြောင်းသလို တိုင်းဒေသကြီး၊ပြည်နယ်အဆင့် ဝန်ကြီးချုပ်တွေ ကြားမှာ တာဝန်လွှဲပြောင်းရေးအဖွဲ့တွေနဲ့ ကြိုတင်ညှိနှိုင်း၊ အခမ်းအနားနဲ့ တာဝန်လွှဲပြောင်း တဲ့ အစဉ်အလာကို ချမှတ်နိုင်ခဲ့ရင် ပိုကောင်းမှာပါ။ ဖက်ဒရယ်ပြည်ထောင်စု ပုံစံ လည်း ပိုပြီးပေါ်လွင်တာပေါ့။ ဒါကလည်း တိုင်းဒေသ ကြီးနဲ့ ပြည်နယ်အစိုးရအလွှဲအပြောင်းတွေ အဆင်မပြေတဲ့ သတင်းတွေပေါ်ထွက်လာပြီးမှ ပြန်စဉ်းစားမိတာပါ။
တာဝန်လွှဲပြောင်းရေးကာလမှာ နောက်ထပ်ကသိကအောက်ဖြစ်ရတာကတော့ ဝန်ကြီး၊ ဒုဝန်ကြီး အိမ်ရာတွေကိစ္စပါ။
နေပြည်တော်မှာ ၂၀၁၅ စာရင်းအရ ဝန်ကြီးအဆင့်နေအိမ် ၃၅ လုံး၊ ဒုဝန်ကြီးအဆင့်နေအိမ် ၇၆ လုံး နဲ့ နေပြည်တော်ကောင်စီဝင်နေအိမ် ( ဒုဝန်ကြီးအဆင့်) ၉ လုံးရှိတယ်။ အဲဒီအိမ်တွေကို နေ ပြည်တော်ကောင်စီက ထိန်းသိမ်းထားတယ်။ ထိန်းသိမ်းတယ်ဆိုတာ အဆောက်အဦးသက်သက် ပဲထိန်းသိမ်းတာ။ မြေယာရှုခင်းထိန်းသိမ်းတာ၊ သန့်ရှင်းရေးလုပ်တာမပါဘူး။ အိမ်တစ်လုံးမှာ လေအေးပေးစက်တစ်လုံးပါတယ်။ ဒါပဲ။
ဝန်ကြီး/ ဒုဝန်ကြီးအဖြစ် ခန့်အပ်ခံရသူက သူ့အတွက်သတ်မှတ်ထားတဲ့အိမ်ကို ပြောင်းရွှေ့တဲ့ အခါ အစိုးရက အိမ်ရွှေ့ပြောင်းစရိတ် သိန်းသုံးဆယ်ထုတ်ပေးတယ်။ ဒါ အိမ်အတွက်ပေးတာ မဟုတ်ဘူး။ လူ ပုဂ္ဂိုလ်ကိုပေးတာ။ အိမ်မပြောင်းဘဲနဲ့ ကိုယ့်အိမ်မှာ ကိုယ်ဆက်နေရင်လည်း ထုတ်ပေးတာပဲ။ အဲဒီငွေနဲ့ ဝန်ကြီးအိမ်ရာအတွင်း ၊ အပြင်လိုအပ်တာဝယ်ထည့်ရ တယ်။ မထည့်ပဲနေနိုင်ရင်လည်းနေပေါ့။ ဝန်ကြီး/ဒုဝန်ကြီးတာဝန်ပြီးဆုံးရင် ဝယ်ထားတဲ့ ပရိဘောဂတွေ ပြန်ယူသွား၊ အိမ်ကို မူလအတိုင်းတံခါး၊ ကြမ်းခင်း၊မှန်တွေ မပျက်စီးအောင်ထားခဲ့ရတယ်။ ပျက်စီး တာရှိရင် ပြန်ပြင်ပေးရတယ်။ နောက် ပြောင်းလာတဲ့သူရှိရင် သူ့အတွက်ရတဲ့ ရန်ပုံငွေနဲ့ သူ့စိတ်ကြိုက်ပြင်ဆင်ပြီးနေတယ်။ ဒါက နေပြည် တော်စတင်တည်ဆောက်တဲ့အချိန်က စတင်ခဲ့တဲ့အစဉ်အလာဖြစ်ပါတယ်။
ဒီနေရာမှာ တစ်ခုရှိတာက ဝန်ကြီး၊ဒုဝန်ကြီးအိမ်ရာတိုင်းမှာ လူနေတာတော့မဟုတ်ဘူး။ နိုင်ငံတော်က ခွင့်ပြုထားတဲ့မြေကွက်မှာအိမ်ဆောက်နေတဲ့သူလည်းရှိတယ်။ ဥပမာ။ ပြန်ကြားရေး ဝန်ကြီးအတွက်လျာထားတဲ့အိမ်ဆိုရင် ၂၀၁၂ ခုနှစ်က စပြီး ဦးအောင်ကြည်ရော၊ ကျွန်တော်ပါ မနေတော့ဘူး။ အဲဒီလိုအိမ်တွေကတော့ ချုံနွယ်ပိတ်ပေါင်းတွေနဲ့ပေါ့။
အခုတာဝန်လွှဲပြောင်းရေးကိစ္စမှာလည်း အစိုးရသစ်ဝန်ကြီးတွေအတွက် နေအိမ်တွေ လျာထား ဖို့ ကိစ္စပါတယ်။ ကျွန်တော်တို့ကတော့ အိမ်တစ်လုံးမှာ လေအေးပေးစက်တစ်လုံးသာပါမယ့် အကြောင်းနဲ့ ဝန်ကြီး၊ ဒုဝန်ကြီးအသစ်တွေအတွက် အိမ်ရွှေ့ပြောင်းစရိတ်ထုတ်ပေးတဲ့ လုပ်ငန်းစဉ် ကိုပဲရှင်းပြလိုက်တယ်။ အိမ်တွေကိုလိုက်ကြည့်ဖို့ကတော့ နေပြည်တော်စည်ပင်နဲ့ ချိတ်ဆက်ပေး လိုက်တယ်။ လက်ရှိအစိုးရ ဝန်ကြီးတွေက ရွေးကောက်ပွဲအပြီးမှာ ရွှေ့ပြောင်းသွားပြီးဖြစ်တဲ့ အတွက် အိမ်အလွတ်တွေကိုပဲလိုက်ကြည့်ရတာပါ။
ကျွန်တော်တို့ဘက်က လုပ်ထုံးလုပ်နည်းတွေရှင်းပြထားပေမယ့်လည်း အင်န်အယ်လ်ဒီ ဘက် က အိမ်တွေမှာ ပရိဘောဂတွေမရှိဘူး၊ မြက်ခင်းတွေခွာယူသွားတယ်၊ အပင်တွေနှုတ်သွားတယ်ဆိုတဲ့ ပြောဆိုမှုတွေ ဖေ့စ်ဘွတ်စာမျက်နှာတွေပေါ်မှာတက်လာတယ်။ စည်ပင်ကို စိစစ်တော့ မူလ တပ်ဆင်ထားတဲ့ လေအေးစက်တွေရှိတယ်။ ပရိဘောဂတွေကတော့ ထုံးစံအတိုင်း အရင် ဝယ်ထားတဲ့သူတွေက ယူသွားတယ်။ မြေယာရှုခင်းအတွက် စိုက်ထားတဲ့ မြက်ခင်းတွေကို ဒီအတိုင်းထားထားတယ်။ အပင်ကြီးတွေကို နှုတ်သွားတာမရှိဘူး။ ပန်းအိုးတွေ၊ သစ်ခွပင်တွေတော့ ယူသွားပါတယ်လို့ သိရ တယ်။ ဒါပေမယ့် တစ်ချို့အိမ်တွေမှာတော့ ထွက်ခွာသွားတဲ့သူတွေက အိမ်တွင်းသန့်ရှင်းရေးကို စနစ်တကျ လုပ်မထားခဲ့ဘူး၊ ညစ်ပတ်နေတယ်လို့ ဆိုတယ်။
မတ် ၂၂ ရက်နေ့အစည်းအဝေးမှာ ဦးဝင်းထိန်ကို အဲဒီအခြေအနေရှင်းပြတယ်။ တကယ်လို့ အိမ်တွေမှာ မူလကြမ်းခင်း၊ တံခါး နဲ့ ပြူတင်းပေါက်တွေပျက်စီးနေရင် ပြောပါ။ အဲဒါဆိုရင် နောက်ဆုံး နေထိုင်သူထံကနေ လျော်ကြေးတောင်းပေးမယ်လို့ ပြောခဲ့တယ်။ ဦးဝင်းထိန်ကတော့ လိုအပ် ရင်ပြောမယ်လို့ပဲ ပြန်ဆွေးနွေးခဲ့တယ်။ ဒါပေမယ့် နောက်ပိုင်း ပြောဆိုချက်တွေ က တစ်ဦးချင်းတာဝန်ရှိတဲ့ ပုဂ္ဂိုလ်ကို ရည်ညွှန်းပြီး ဘယ်သူနေခဲ့တဲ့အိမ်မှာတော့ ဘယ်လိုဖြစ်ပျက် ခဲ့ တယ်လို့ပြောတာမျိုးမဟုတ်ဘဲ အစိုးရအဖွဲ့တစ်ခုလုံးကို ပုတ်ခတ်ပြောဆိုသလိုဖြစ်လာတဲ့ အတွက် ကျွန်တော်တို့ဘက်က ပြန်ရှင်းပြခဲ့ရတယ်။
တကယ်တော့ ဒီဖြစ်ရပ်ဟာ အဟောင်း နဲ့ အသစ်ကြားမှာ ရှိနေတဲ့ အဆိုးမြင်ခံစား ချက်တွေကို အခြေခံပြီး ဖြစ်ခဲ့တာပါပဲ။ ပြောင်းသွားသူကလည်း နောက်လူအဆင်ပြေအောင် သန့် သန့်ရှင်းရှင်း ထားခဲ့တယ်။ နောက်လူကလည်း လုပ်ထုံးလုပ်နည်းကိုနားလည်မယ်၊ အရင်လူကို ထိုး နှက်ဖို့ အခွင့်အရေးလို့ မမြင်ဘူးဆိုရင် ဖြစ်စရာအကြောင်းမရှိပါဘူး။ တာဝန်လွှဲပြောင်းရေးကာလ ကြုံခဲ့ရတဲ့ကိစ္စတွေထဲမှာ ဒီကိစ္စဟာ စိတ်ပျက်စရာအကောင်းဆုံးနဲ့ လူတွေအကြောင်း ကောင်း ကောင်းသိခဲ့ရတဲ့အဖြစ်အပျက်ပဲ။
ဒီလို အပြန်အလှန်ညှိနှိုင်းကြ၊ မမေ ျှာ်လင့်ပဲပေါ်ပေါက်လာတဲ့ အဖုအထစ်လေးတွေကို ဖြေရှင်း ကြ နဲ့ သမ္မတ နှစ်ဦးတာဝန်လွှဲပြောင်းမယ့် မတ်လ ၃၀ ရက်နေ့ကို ရောက်လာပါတော့တယ်။
( ဆက်လက်ဖော်ပြပါမည်။ )