( မတ်လ ၈ ရက်နေ့ ထုတ်ဝေခြင်းလုပ်ငန်းပိတ်သိမ်းခံရတဲ့ မီဒီယာငါးခုလုံးမှာ ကျွန်တော်နဲ့ လုပ်ငန်းသဘောအရ ခင်မင်သိကျွမ်းခဲ့၊ အပြန်အလှန်ဆက်ဆံခဲ့ရတဲ့ သတင်းထောက်တွေရှိပါ တယ်။ ဒါပေမယ့် ဆဲဗင်းဒေး၊ DVB နဲ့ မဇ္ဈိမ သတင်းဌာနတွေကတော့ ပြန်ကြားရေးဝန်ကြီး ဌာန ရဲ့ မီဒီယာပြုပြင်ပြောင်းလဲရေး ( ၂၀၁၁ – ၂၀၁၆) မှာ ပါဝင်ကူညီခဲ့ဖူးတဲ့အတွက် ပိုပြီး အမှတ်တရ ဖြစ် ရပါတယ်။ သူတို့ ကူညီတယ်ဆိုတာ က အစိုးရကို ဖော်လံဖားတာမျိုးမဟုတ်ပါဘူး။ သတင်း သမား ရဲ့ အလုပ်ဖြစ်တဲ့ အစိုးရကို ဝေဖန် ထောက်ပြတာလည်း လုပ်တယ်။ တစ်ဖက်ကလည်း မီဒီယာပြုပြင်ပြောင်းလဲရေးနဲ့ပတ်သက်ပြီး ဥပဒေပြုရေး၊ လေ့ကျင့်ရေး ကိစ္စတွေမှာ ကူညီ ပေးခြင်းအားဖြင့် သတင်းလွတ်လပ်ခွင့်ရရှိရေးမှာ အထောက်အကူဖြစ်စေမယ်ဆိုတဲ့ စိတ်နဲ့ ကူညီ တာမျိုးဖြစ်ပါတယ်။ အခုဆောင်းပါးတွေက မီဒီယာပြုပြင်ပြောင်းလဲရေးမှာ သူတို့ ပါဝင်ခဲ့တဲ့ အခန်း ကဏ္ဍများကို အမှတ်တရရေးသားလိုက်တာဖြစ်ပါတယ်။ )
DVB နဲ့ ပြန်ကြားရေးဝန်ကြီးဌာန ဆက်ဆံရေးကတော့ ဆန့်ကျင်ဘက်အုပ်စုတွေကြား ဘုံအကျိုး စီးပွားကို ရှာဖွေပြီး ပူးပေါင်းလုပ်ဆောင်နိုင်ရင်အကျိုးရှိတယ်ဆိုတဲ့ သာဓကတစ်ခုလို့ ပြောနိုင်ပါ တယ်။
တပ်မတော်အစိုးရလက်ထက် ပြည်ပရောက် အတိုက်အခံများက ထူထောင်ထားတဲ့ မီဒီယာတွေ ထဲမှာ DVB က ရုပ်မြင်သံကြားရော၊ ရေဒီယိုပါ ထုတ်လွှင့်တဲ့အတွက် လက်စောင်းအထက်ဆုံးလို့ ပြောနိုင်ပါတယ်။ ပြည်တွင်းမှာလည်း သတင်းထောက်ကွန်ယက်အားကောင်းပြီး လုံခြုံရေးတာဝန် ရှိသူများကလည်း မျက်ခြေမပြတ်စောင့်ကြည့်ဖော်ထုတ်အရေးယူခံရတဲ့ဖြစ်စဉ်တွေလည်းရှိခဲ့တယ်။ DVB ကလည်း ပြန်ကြားရေးဆိုရင် အတော် ပြင်းပြင်းထန်ထန်ဝေဖန်တယ်၊ ဝန်ကြီး ဗိုလ်မှူးချုပ် ကျော်ဆန်းကိုဆိုရင် သီးခြား ကဏ္ဍတစ်ခုနဲ့တောင် သရော်တာမျိုးလုပ်ဖူးတယ်။ ပြန်ကြားရေး ဘက်ကလည်း DVB သတင်းထုတ်ပြန်ချက်တွေကို အနီးကပ်စောင့်ကြည့်ပြီး ပြန်ချေပတာ၊ မှတ် တမ်းထားတာတွေလုပ်ပါတယ်။
သမ္မတ ဦးသိန်းစိန် တာဝန်ယူပြီးတဲ့နောက် နိုင်ငံရေးပြုပြင်ပြောင်းလဲမှုတွေလုပ်ဆောင်တဲ့ အခါ ပြန်ကြားရေးဝန်ကြီးဌာနကလည်း မီဒီယာပြုပြင်ပြောင်းလဲမှုတွေ လုပ်ခဲ့ပါတယ်။ အဲဒီအထဲမှာ ပြည်ပအတိုက်အခံမီဒီယာတွေရဲ့ ဝက်ဘ်ဆိုက်တွေကို ပိတ်ဆို့ထားတာ ပယ်ဖျက်တဲ့ကိစ္စ၊ နိုင်ငံ တကာမီဒီယာများအပြင် ပြည်ပအခြေစိုက်အတိုက်အခံမီဒီယာတွေက သတင်းထောက်တွေကို ပြည်ဝင်ခွင့်ဗီဇာပေးဖို့ ဆိုတဲ့ လုပ်ငန်းတွေပါဝင်ပါတယ်။
ပြည်ပအခြေစိုက်အတိုက်အခံမီဒီယာတွေကို ပြည်ဝင်ခွင့်ဗီဇာပေးတာ ၂၀၁၂ ဖေဖော်ဝါရီလထဲမှ စတင်ပါတယ်။ အစောဆုံးဝင်လာတဲ့အထဲမှာ DVB ကိုအေးချမ်းနိုင် ပါတယ်။ ကိုအေးချမ်းနိုင်က ဖေဖော်ဝါရီလကုန်ပိုင်း မြန်မာနိုင်ငံကို ရောက်တယ်။ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၉ ရက်နေ့မှာ ပြန်ကြားရေး ဝန်ကြီး ဗိုလ်မှူးချုပ်ကျော်ဆန်း နဲ့ တွေ့ပါတယ်။ နောက် ဝန်ကြီးရဲ့ ခွင့်ပြုချက် နဲ့ ကျွန်တော်က ဝန်ကြီးဌာန မီဒီယာပြုပြင် ပြောင်းလဲရေးအစီအစဉ်နဲ့ပတ်သက်ပြီး DVB ရဲ့ မေးမြန်း ချက်တွေကို ဖြေကြားပေးခဲ့ပါတယ်။ အဲဒီတွေ့ဆုံမေးမြန်းခန်းကို လွန်ခဲ့တဲ့ ကိုးနှစ် တိတိ ၂၀၁၂ မတ်လ ၁၃ ရက်နေ့မှာ ထုတ်လွှင့်ခဲ့တယ်
၂၀၁၂ မတ်လ ၁၉ ရက်နေ့ ရန်ကုန်မြို့မှာ ပြန်ကြားရေးဝန်ကြီးဌာန၊ ယူနက်စကိုအဖွဲ့၊ ပြင်သစ် မီဒီယာအဖွဲ့အစည်း CFI နဲ့ စကင်ဒီနေဗီးယား မီဒီယာအဖွဲ့အစည်း IMS တို့ပူးပေါင်းပြီး မြန်မာ နိုင်ငံ မီဒီယာဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုဆိုင်ရာ နိုင်ငံတကာဆွေးနွေးပွဲကို ကျင်းပတယ်။ ပြည်တွင်း၊ ပြည်ပ က ကိုယ်စားလှယ် ၂၅၀ နီးပါးတက်ရောက်ခဲ့တယ်။ DVB ဧရာဝတီ နဲ့ မဇ္ဈိမ က ကိုယ်စားလှယ် တွေ လည်း တက်ရောက်ပြီး အတော်ကို တက်တက်ကြွကြွ ဆွေးနွေးခဲ့တယ်။
အဲဒီဆွေးနွေးပွဲအတွင်း DVB , IMS နဲ့ ပြန်ကြားရေးဝန်ကြီးဌာနတို့ အလွတ်သဘောဆွေးနွေးတဲ့ အခါ သတင်းမီဒီယာဥပဒေရေးဆွဲမှု၊ စာနယ်ဇင်းကောင်စီဖွဲ့စည်းမှု၊ ပြည်သူ့ဝန်ဆောင်မှုမီဒီယာ ထူထောင်မှု၊ သတင်းမီဒီယာဆိုင်ရာသင်တန်းများဖွင့်လှစ်မှု တို့နဲ့ပတ်သက်ပြီး နော်ဝေ၊ ဒိန်းမတ် နဲ့ ဆွီဒင်နိုင်ငံတွေရဲ့ အခြေအနေတွေကို လေ့လာနိုင်ရေးစီစဉ်ပေးဖို့ သဘောတူခဲ့ကြတယ်။
အဲဒီလို ပြန်ကြားရေး နဲ့ DVB ဆက်ဆံရေးတိုးတက်လာတဲ့အချိန်မှာ ကျွန်တော်က DVB က ကိုခင် မောင်ဝင်းကို တပ်မတော်အစိုးရလက်ထက် ပြည်တွင်းမှာ ရှိနေတဲ့ DVB သတင်းထောက် တွေ က ဘယ်လို သတင်းယူသလဲ၊ ဗီဒီယိုဖိုင်တွေကို အင်တာနက်ကန့်သတ်ချက်တွေကြားက ဘယ်လို ပို့ သလဲဆိုတာတွေမေးကြည့်တယ်။ အဓိက ကတော့ နယ်မှာရှိတဲ့ ပြန်ဆက်ရုံးတွေကို မြန်မာ့အသံနဲ့ ရုပ်မြင်သံကြားသတင်းထောက်တွေအဖြစ်သုံးချင်တဲ့အတွက်လေ့လာတဲ့သဘော မေးတာပါ။
ဒီလိုနဲ့ ပြန်ဆက်နဲ့ မြန်မာ့အသံ ဝန်ထမ်းတွေအတွက် ကင်မရာ နဲ့ဗီဒီယို တည်းဖြတ်သင်တန်းကို ကိုခင်မောင်ဝင်းနဲ့ ၂၀၁၂ ဇူလိုင်လထဲမှာ ပို့ချနိုင်ခဲ့ တယ်။ အဲဒီသင်တန်းအတွက် လိုအပ်တဲ့ ကင်မရာ နဲ့ လက်တော့ပ်ကွန်ပျူတာတွေကိုတော့ ဦးဟန်ယောင်ေ၀ တို့ ယူရို ဘားမား အဖွဲ့က ပံ့ပိုး ပေးခဲ့တယ်။ အဲဒီသင်တန်းကြောင့် နယ်ပြန်ဆက်ရုံးတွေက သာမန်ကင်မရာတွေကို သုံးပြီး သတင်းယူ၊ ဗီဒီယိုဖိုင်တွေကို အပိုင်းငယ်လေးတွေဖြတ်ပြီး မြန်မာ့အသံကို ပို့၊ မြန်မာ့အသံက ပြန် ပေါင်းစပ်ပြီး သုံးဆိုတာမျိုးကို လုပ်နိုင်ခဲ့တယ်။ တယက၊ ပယက တွေရဲ့ အစည်းအဝေးသတင်းတွေ တင်မဟုတ်တော့ပဲ ဒေသလူမှုစီးပွားဘဝအခြေအနေသတင်းတွေကိုပါ တင်ဆက်လာနိုင်ခဲ့တယ်။
အဲဒီသင်တန်းက ပြန်ဆက်အတွက်အကျိုးရှိပေမယ့် DVB အတွက် အတော်ပြဿနာတက်ခဲ့ရ တယ်။ ပြန်ကြားရေးက ပြန်ဆက်နယ်ဌာနတွေရဲ့ သတင်းတွေကို DVB က ကြိုက်တဲ့သတင်းရှိ ရင် ယူသုံးဖို့ခွင့်ပြုတယ်။ DVB ကလည်း သူတို့ မူနဲ့ကိုက်ညီတဲ့ နယ်သတင်းတစ်ချို့ကို သုံးပါ တယ်။ ဒါပေမယ့် ပြန်ကြားရေးကို သင်တန်းပေးတဲ့အပြင် ပြန်ကြားရေးသတင်းတွေကိုပါ သုံးတဲ့အတွက် DVB က ပြန်ကြားရေးနဲ့ပေါင်းသွားပြီဆိုပြီး အကြီးအကျယ်ဝေဖန်ခံရတယ်။ ပြည်တွင်းမှာရှိတဲ့DVB သတင်းထောက်တစ်ချို့ဆို အလုပ်ထွက်မယ် ဆိုတဲ့အထိ ဖြစ်ခဲ့တယ်လို့ ကြားရတယ်။
ပြန်ကြားရေးဝန်ကြီးဌာနရဲ့ သုံးနိုင်ငံမီဒီယာလေ့လာရေးခရီးစဉ်ကိုတော့ ၂၀၁၂ ခုှနှစ် ဇွန် ၈ ရက်နေ့ ကနေ ဇွန် ၁၉ ရက်နေ့အထိ ဆောင်ရွက်ခဲ့ပါတယ်။ ဒုဝန်ကြီး ဦးစိုးဝင်းခေါင်းဆောင်ပြီး ကျွန်တော်အပါ အဝင် ပြန်ကြားရေးက ငါးယောက်၊ လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်နှစ်ယောက်၊ ပုဂ္ဂလိ မီဒီယာက သုံးယောက် ပါဝင်ပါတယ်။ ဒီခရီးစဉ်အတွက် နော်ဝေ၊ ဒိန်းမတ်၊ ဆွီဒင်နိုင်ငံအစိုးရများရဲ့ ဖိတ်ကြားမှု၊ ကူညီပံ့ပိုးမှု ရရှိရေး၊ လှည့်လည်ကြည့်ရှုနိုင်ရေးကိစ္စတွေကို DVB က စီစဉ်ပါတယ်။ ခရီးစဉ်အစအဆုံး DVB ကိုခင်မောင်ဝင်းက ဆက်ဆံရေးအရာရှိအဖြစ်နဲ့ လိုက်ပါတယ်။
ဒီခရီးစဉ်က ပြန်ကြားရေးဝန်ကြီးဌာန မီဒီယာပြုပြင်ပြောင်းလဲမှုအတွက် အများကြီးအကျိုးရှိခဲ့ ပါတယ်။ သုံးနိုင်ငံလုံးမှာရှိတဲ့ ပြည်သူ့ဝန်ဆောင်မှုအသံလွှင့်ဌာနတွေ၊ စာနယ်ဇင်းကောင်စီတွေ၊ သတင်းအတတ်ပညာသင်တန်းကျောင်းတွေကို လေ့လာခွင့်ရခဲ့သလို ဆွီဒင်နိုင်ငံခြားရေး ဒုတိယ ဝန်ကြီး၊ နော်ဝေနိုင်ငံခြားရေး ဒုတိယဝန်ကြီး၊ ဒိန်းမတ်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာန အာရှ၊ အာဖရိက ဆိုင်ရာ တာဝန်ခံတို့နဲ့တွေ့ဆုံဆွေးနွေးပြီး မီဒီယာသင်တန်းအကူအညီများရရှိရေးဆွေးနွေးနိုင် ခဲ့ပါတယ်။ ပြန်ကြားရေးအဖွဲ့ဟာ အခြားသတင်းဌာနတွေကို လေ့လာသလိုပဲ DVB ရုံးချုပ်ကို လည်း သွားရောက်လေ့လာခဲ့ပါသေးတယ်။ ပြိုင်ဘက်ထံမှ သင်ယူခြင်းပေါ့။
အဲဒီခရီးစဉ်နောက်ပိုင်းမှာတော့ ပြန်ကြားရေးဝန်ကြီးဌာနရဲ့ ရုပ်သံဥပဒေကြမ်းရေးဆွဲရေး နဲ့ ပြည်သူ့ ဝန်ဆောင်မှုမီဒီယာဥပဒေကြမ်းရေးဆွဲရေး လုပ်ငန်းတွေမှာ DVB က ပါဝင်လုပ်ဆောင် ခဲ့တယ်။ ပြန်ကြားရေး နဲ့ DVB ကြားမှာ သဘောမတူတာတွေလည်း အများကြီးပဲ။ DVB က ၂၀၁၆ မတ် လ မှာ ရုပ်သံမီဒီယာဆိုင်ရာ အလုပ်ရုံဆွေးနွေးပွဲတစ်ခု လုပ်ပြီး နောက်ဆုံးအချိန်ထိ ဝေဖန်ခဲ့သေးတယ်။ ကျွန်တော် လည်း တက်ပြီး ပြန်ကြားရေး ဝန်ကြီးဌာနရဲ့ အမြင်ကို ပြော ခဲ့တယ်။ အဲဒီအလုပ်ရုံဆွေးနွေးပွဲက ပြန်ကြားရေးဝန်ကြီးအနေနဲ့တက်ခဲ့တဲ့ နောက်ဆုံး မီဒီယာ အလုပ်ရုံဆွေးနွေးပွဲပဲ။
၂၀၁၆ နောက်ပိုင်းမှာတော့ DVB က ရုပ်သံဥပဒေ ပြင်ဆင်ရေးအတွက် ဆက်ကြိုးစားနေတဲ့ လက္ခဏာတွေတွေ့ရတယ်။ ဒါပေမယ့် အောင်မြင်ပုံတော့မရဘူး။ ရုပ်သံဥပဒေ မပြင်ဆင်နိုင် တဲ့အပြင် အတည်ပြုပြီး ဥပဒေအရ ဖွဲ့ရမယ့် ရုပ်သံကောင်စီ ဖွဲ့စည်းရေးတောင် ဖြစ်အောင် မလုပ်နိုင်ခဲ့တော့ဘူး။ ဒီလိုနဲ့ DVB ဟာ လွတ်လပ်တဲ့ရုပ်သံကောင်စီက ခွင့်ပြုတဲ့ ရုပ်သံထုတ် လွှင့်ခွင့်လိုင်စင်ရ ရုပ်သံမီဒီယာဖြစ်ရမယ့်အစား မြန်မာအသံနဲ့ ရုပ်မြင် သံကြားရဲ့ ရုပ်သံလိုင်း တစ်ခုကို စာချုပ်ချုပ်ဆိုငှားရမ်းပြီး လွှင့်ရတဲ့ ဘဝကို ရောက်သွားတယ်။ အိမ်ရှင် မဖြစ်ဘဲ အိမ်ငှား ဘဝရောက်သွားတယ်ဆိုပါတော့။
အခုနိုင်ငံရေးအခြေအနေတွေ အပြောင်းအလဲဖြစ်တဲ့အချိန်မှာတော့ မြန်မာ့အသံနဲ့ ရုပ်မြင်သံကြား က စာချုပ်ဖျက်သိမ်းလိုက်တဲ့အတွက် ပြည်တွင်းမှာ အခမဲ့ရုပ်သံလိုင်းအဖြစ်နဲ့ ကျယ်ကျယ်ပြန့် ပြန့်ထုတ်လွှင့်နိုင်တဲ့အခွင့်အရေးဆုံးရှုံးသွားခဲ့တယ်။ ပြန်ကြားရေးဝန်ကြီးဌာနကလည်း မည်သည့် မီဒီယာနည်းလမ်းနဲ့မှ သတင်းထုတ်လွှင့်ခြင်းမပြုဖို့ တားမြစ်ခဲ့တယ်။
ဒါပေမယ့် DVB က ဂြိုလ်တုစလောင်းနဲ့ အွန်လိုင်းကနေ သတင်းထုတ်လွှင့်နေဆဲပါပဲ။ ဒီလို ဆောင်ရွက်တာဟာ ပြည်တွင်း ဥပဒေတွေနဲ့ ငြိစွန်းနေပေမယ့် DVB ကတော့ ၂၀၁၁ မတိုင် ခင်က ရှိခဲ့တဲ့ ပြည်ပအခြေစိုက် သတင်းမီဒီယာဘဝကို ပြန်သွားပြီး ဆက်လက်ရပ်တည်နိုင်ဖို့ ကြိုးစား သွားမယ်လို့ ယူဆရပါတယ်။
DVB ဟာ ၂၀၁၁ မတိုင်ခင်က အခြေအနေပြန်ရောက်သွားပေမယ့် ၂၀၁၁ – ၂၀၁၆ မီဒီယာပြုပြင် ပြောင်းလဲရေးကဏ္ဍမှာ သူတို့ ပါဝင်ခဲ့တဲ့ အခန်းကဏ္ဍကတော့ အမှတ်ရအဖြစ် ကျန်ရှိနေဦးမှာပါ။