ယုံကြည်ရဲရင့် (၄)

“ ပြီးခဲ့တဲ့ နှစ်အနည်းငယ်က (ပါတီတွင်း) ရွေးချယ်ပွဲမှာ ကျွန်မ အနေနဲ့ ထောက်ခံမဲ ၇၃% နဲ့ အနိုင်ရခဲ့တယ်။ အခုလည်း အဲဒီလို အနိုင်ရဖို့အတွက် လုပ်ရမယ့်နည်းလမ်းရှိပါတယ်။ ဒါပေမယ့် အဲဒီ နည်းလမ်းကို သုံးရင် ထရမ့်ရဲ့ ၂၀၂၀ ရွေးကောက်ပွဲနဲ့ ပတ်သက်တဲ့ အလိမ်အညာတွေကို ထောက်ခံပြောဆိုရတော့မယ်။ နိုင်ငံတော်နဲ့ ဒီမိုကရေစီစနစ်ကို ဖျက်ဆီးဖို့ ကြိုးစားနေတဲ့ ထရမ့်ရဲ့ လုပ်ရပ် တွေကို ကူညီရတော့မယ်။

ကျွန်မအနေနဲ့ အဲဒီလို မလုပ်နိုင်ဘူး။ ဘယ်တော့မှလည်း လုပ်မှာမဟုတ်ဘူး။ အောက်လွှတ်တော် အမတ်နေရာတင်မဟုတ်ဘူး၊ ဒီနိုင်ငံမှာရှိတဲ့ ဘယ်ရာထူးကမှ နိင်ငံတော်ကို ကာကွယ်စောင့်ရှောက် ပါ့မယ်လို့ သစ္စာဆိုထားမှုထက် ပိုပြီး အရေးမကြီးဘူး။ ဒီလို သစ္စာစောင့်သိတဲ့အတွက် ဘာတွေ ပေးဆပ် ရမယ်ဆိုတာ ကောင်းကောင်းသိပေမယ့် မမှုပါဘူး။

ကျွန်မတို့နိုင်ငံဟာ ရွေးကောက်ပွဲရလဒ်ကို ဂုဏ်သိက္ခာရှိစွာလက်ခံတဲ့ ကိုယ်စားလှယ်လောင်းတွေ ရဲ့ စေတနာ၊ ခွန်အားတွေအပေါ်မှာ ရပ်တည်နေတာပါ။ ဒါ့ကြောင့် ဒီနေ့ ပါတီတွင်းရွေးကောက်ပွဲ မှာ Harriet Hagemanအနိုင်ရသွားတာကို အသိအမှတ်ပြုပါတယ်။ သူ့ကို ဂုဏ်ပြုပါတယ်။ ကျွန်မရဲ့ အရှုံးကို လက်ခံပါ တယ်။ ပါတီတွင်းအကြိုရွေးကောက်ပွဲကတော့ ပြီးဆုံးသွားပါပြီ။ ဒါပေမယ့် ကျွန်မတို့ရဲ့ တကယ့် အလုပ်တွေက အခုမှ စတင်မှာဖြစ်ပါတယ်။”

ပြီးခဲ့တဲ့ သြဂုတ်လ ၁၆ ရက်နေ့ ဝိုင်ယိုးမင်း ( Wyoming) ပြည်နယ် ရီပတ်ဘလီကင်ပါတီတွင်း ရွေး ကောက်ပွဲမှာ အရေးနိမ့်ခဲ့ပြီးတဲ့နောက် လက်ရှိ အောက်လွှတ်တော်အမတ် လစ်ဇ်ချေနီ ပြောခဲ့တဲ့ စကားအချို့ဖြစ်ပါတယ်။

အမေရိကန်နိုင်ငံရေးစနစ်အရ မဲဆန္ဒနယ်မြေတွေမှာ သက်ဆိုင်ရာပါတီဝင်တွေက လာမယ့် ရွေး ကောက်ပွဲမှာ သူတို့ပါတီကို ကိုယ်စားပြုမယ့် အမတ်လောင်းကို ရွေးရတယ်။ ပါတီက ချပေးတာ ကို မျက်စိမှိတ်လက်ခံတာမဟုတ်ဘူး။ ဘယ်ပါတီဝင်မဆို အမတ်လောင်းအဖြစ် ဝင်ပြိုင်ခွင့်ရှိတယ်၊ ကိုယ့်မဲဆန္ဒနယ်က ပါတီဝင်တွေကို စည်းရုံးနိုင်ရင် ဘယ်သူမဆို အမတ်လောင်းဖြစ်နိုင်တယ်။ ပါတီ ဥက္ကဋ္ဌကြီး ကြိုက်တိုင်း အမတ်လောင်းဖြစ်တာမဟုတ်ဘူး။

လစ်ဇ်ချေနီက ၂၀၁၆ ခုနှစ်ထဲက ဝိုင်ယိုးမင်းပြည်နယ်အောက်လွှတ်တော်အမတ်နေရာကို ရီပတ် ဘလီကင်ပါတီကနေ ဝင်ပြိုင်ပြီး နိုင်ခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။ ၂၀၁၈ ၊ ၂၀၂၀ ရွေးကောက်ပွဲတွေမှာလည်း ရီပတ်ဘလီကင်ပါတီဝင်တွေက လစ်ဇ်ချေနီကို သူတို့အမတ်လောင်းအဖြစ်ရွေးခဲ့တယ်။အထွေထွေ ရွေးကောက်ပွဲမှာလည်း နိုင်ခဲ့တယ်။

ဝိုင်ယိုးမင်းပြည်နယ်က အစဉ်အလာအရ ရီပတ်ဘလီကင်ပါတီအားကောင်းတဲ့ ပြည်နယ်၊ ၂၀၁၆ နဲ့၂၀၂၀ သမ္မတ ရွေးကောက်ပွဲ နှစ်ခုလုံးမှာ ထရမ့်နိုင်ခဲ့တဲ့ပြည်နယ်ဖြစ်ပါတယ်။ ၂၀၂၀ ရွေး ကောက်ပွဲမှာဆိုရင် ထရမ့်က ဘိုင်ဒင် ကို လူထုထောက်ခံမှု ၄၃% အသာနဲ့ နိုင်ခဲ့တာပါ။

ဒါ့ကြောင့် ထရမ့်ရဲ့ ၂၀၂၀ ရွေးကောက်ပွဲမှာ ဒီမိုကရက်တွေမဲခိုးတယ်ဆိုတဲ့ စွပ်စွဲချက်ကို လက်မခံတဲ့အပြင် ဇန်နဝါရီလ ၆ ရက်နေ့ အရေး အခင်း နဲ့ ပတ်သက်ပြီး ထရမ့်ကို ပြင်းပြင်း ထန်ထန် ဝေဖန်ခဲ့တဲ့ လစ်ဇ်ချေနီ ဟာ ပြည်နယ်ပါတီတွင်း ရွေးကောက်ပွဲမှာ မပြိုင်ခင်ထဲက ရှုံးဖို့ သေချာနေခဲ့တာပါ။

ဒါပေမယ့် လစ်ဇ်ချေနီက သူ့မိန့်ခွန်းမှာပြောခဲ့တဲ့အတိုင်းပဲ ရာထူး နဲ့ နိုင်ငံတော်အပေါ် သစ္စာ စောင့်သိမှုကို မလဲနိုင်ဘူးဆိုတဲ့ အခြေခံမူအပေါ်မှာ ခိုင်ခိုင်မာမာရပ်တည်ပြီး အရှုံးကို ရင်ဆိုင်ခဲ့ တယ်။

လစ်ဇ်ချေနီက သူ့မိန့်ခွန်းမှာပဲ “ ဇန်နဝါရီ ၆ ရက်နေ့ မှာ ဖြစ်ခဲ့တဲ့ အကြမ်းဖက်မှုနဲ့ ရုန်းရင်း ဆန်ခတ်ဖြစ်မှုတွေကို အားလုံးလက်တွဲဆန့်ကျင်ရမယ်။ ဒီလို လုပ်ရပ်မျိုးကို ဘယ်လိုနည်းနဲ့မှ လက်မခံနိုင်ဘူးဆိုတာ ပြရမယ်။ ကျွန်မတို့ နိုင်ငံသမိုင်းမှာ ဝမ်းနည်းစရာကောင်းတဲ့ ဒီဖြစ်ရပ် ကို လေ့လာပြီး နောက်တစ်ကြိမ်ဒါမျိုးမဖြစ်အောင် ကာကွယ်ရမယ်” လို့ပြောခဲ့တယ်။

ဒါ့အပြင် “ ရွေးကောက်ပွဲဆိုတာ ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်နဲ့ သမ္မတ ရွေးချယ်ရေးအဖွဲ့ ( Electoral College) တို့ က ကြီးကြပ်ဆုံးဖြတ်၊ လိုအပ်ရင် တရားရုံးတွေက ပြန်လည် သုံးသပ် ရတာပါ။ လုပ်ကြံစွပ်စွဲ မှုတွေ ကို အသုံးချပြီး မတရားတဲ့နည်းနဲ့ ရွေးကောက်ပွဲရလဒ်ကို ဖျက်ဆီးဖို့ ကြိုးစား သူတွေကို အရေးယူဖို့ပျက်ကွက်ရင် နောင်ရွေးကောက်ပွဲတွေအတွက် အစဉ်အလာဖြစ် သွား လိမ့်မယ်၊ အဲဒါဆိုရင် အမေရိကန်နိုင်ငံ ပျက်စီးသွားလိမ့်မယ်” လို့ သတိပေးခဲ့တယ်။

ထရမ့် အနေနဲ့ လာမယ့် ၂၀၂၄ သမ္မတရွေးကောက်ပွဲမှာ ရီပတ်ဘလီကင် သမ္မတ လောင်းအဖြစ် ဝင်ပြိုင်မယ်ဆိုတဲ့ ခန့်မှန်းချက်တွေလည်း ရှိနေတော့ လစ်ဇ်ချေနီရော ရီပတ်ဘလီကင် သမ္မတ လောင်းအဖြစ်အရွေးခံရဖို့ ပါတီတွင်းအကြိုရွေးကောက်ပွဲမှာ ဝင်ပြိုင်မှာလားဆိုတဲ့ မေးခွန်းတွေ လည်း ပေါ်ထွက်နေ တယ်။ သူဝင်ပြိုင်ရင် နိုင်ဖို့အလားအလာတော့မရှိဘူး။ ဒါပေမယ့် ရီပတ်ဘလီ ကင် သမ္မတလောင်းတွေ မဲဆွယ်ပွဲ ကာလ တစ်လေ ျှာက်လုံးမှာတော့ လစ်ဇ်အနေနဲ့ ထရမ့်ကို ဝေဖန် ထောက်ပြခွင့်၊ ထရမ့် နဲ့ စကား စစ်ထိုးခွင့်တွေရနေမှာဖြစ်ပြီး ထရမ့်ရဲ့ လုပ်ရပ်တွေကို ရီပတ်ဘလီ ကင်ပါတီဝင်တွေသာမက တစ်နိုင်ငံလုံးက မဲဆန္ဒရှင်တွေ သိအောင် ပြောဖို့ အခွင့် အရေး ရမှာဖြစ် ပါတယ်။

လစ်ဇ်ချေနီက သူ့မိန့်ခွန်းထဲမှာ “ကျွန်မဟာ ထရမ့် နောက်တစ်ကြိမ်သမ္မတ မဖြစ်ဖို့အတွက် ကိုယ်စွမ်း ဉာဏ်စွမ်း ရှိသရွေ့ ဆောင်ရွက်သွား မယ်” လို့ ကတိပေးခဲ့တာဟာ အထက်မှာ ဖော်ပြခဲ့သလို လုပ်ဆောင်ဖို့ အတွက် ဆုံးဖြတ်ထားကြောင်း သတင်း စကား ပါးလိုက်တာလည်း ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။

လစ်ဇ်ချေနီ က “ပါတီတွင်းအကြိုရွေးကောက်ပွဲကတော့ ပြီးဆုံးသွားပါပြီ။ ဒါပေမယ့် ကျွန်မတို့ရဲ့ တကယ့် အလုပ်တွေက အခုမှ စတင်မှာဖြစ်ပါတယ်။” လို့ပြောခဲ့တဲ့အတိုင်း ဝိုင်ယိုမင်း ပြည်နယ် ပါတီတွင်းရွေးကောက်ပွဲဟာ လစ်ဇ်ချေနီရဲ့ နိုင်ငံရေးခရီးအဆုံးမဟုတ်၊ ထရမ့် နဲ့ လစ်ဇ်ချေနီ စီးချင်းထိုးပွဲ အစ ဖြစ်တယ်ဆိုရင် မှားမယ်မထင်ဘူး။