ဗိုင်းရပ်စ် နဲ့သော့ဖွင့်ချိန်

ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ် ရောဂါပိုး ပျံ့ပွားမှုကို ထိန်းချုပ်နိုင်ဖို့အတွက် Lockdown ကို ပုံစံအမျိုးမျိုး နဲ့ ကျင့် သုံးကြတယ်။ ဘယ်လိုပုံစံနဲ့ကျင့်သုံးသည်ဖြစ်စေ လူတွေရဲ့ စီးပွားရေး နဲ့ လူမှုဘဝနေထိုင်ပုံ ကို တော့ အနည်းနဲ့အများထိခိုက်တာပဲ။

ဒါ့ ကြောင့် ကန့်သတ်တားမြစ်တဲ့ ကာလ နှစ်လလောက်ဖြစ်လာတဲ့ နိုင်ငံတွေမှာ ကန့်သတ်မှုတွေ လေ ျှာ့ပေါ့ပေးဖို့တောင်းဆိုမှုတွေရှိလာတယ်။ အမေရိကန်နိုင်ငံမှာဆိုရင် ဆန္ဒပြမှုတွေတောင် လုပ်လာတယ်။ အဓိကကတော့ စီးပွားရေးပုံမှန်လည်ပတ်နိုင် ဖို့အတွက်တောင်းဆို ကြတာပါပဲ။

အစိုးရတွေကလည်း စီးပွားရေး နဲ့ ကျန်းမာရေးကို ချိန်ဆနေရတယ်။ Lockdown လုပ် လို့ နစ်နာ တဲ့စီးပွားရေးလုပ်ငန်းတွေနဲ့ လူထုကို ဘယ်လောက်ကြာကြာ ကူညီထောက်ပံ့ထားနိုင်မလဲဆိုတာ လည်း တွက်ချက်ရတယ်။ လူထုကြားမှာလည်း အယူအဆအမျိုးမျိုးဖြစ်လာတယ်။ ငါ့ဝမ်းပူဆာ မနေသာ ဖြစ်လာတော့ မြန်မြန်ပြန်ဖွင့်၊ ဖျားရင်ဖျား ငတ်သေတာတော့မခံဘူးလို့ ပြော တာ တွေလည်း ရှိတယ်။

ဒီတော့ ဘယ်လို အခြေအနေမှာ Lockdown ကို လေ ျှာ့ပေးမလဲဆိုတဲ့ မေးခွန်းပေါ်လာတယ်။ ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေးအဖွဲ့ရဲ့ ဧပြီလ ၁၄ ရက်နေ့ သတင်းထုတ်ပြန်ချက်မှာတော့ Lockdown လုပ် ထားတာတွေကို အခြေအနေ ခြောက်ရပ်နဲ့ ပြည့်စုံမှ အဆင့်ဆင့်လေ ျှာ့ပေးသင့်တယ် လို့ ပြောထားတယ်။ အဲဒီအခြေအနေခြောက်ရပ် အကျဉ်းချုပ်ကတော့

၁။ ရောဂါ ကူးစက်မှုကို ထိန်းချုပ်နိုင်စွမ်း ရှိခြင်း။

၂။ နိုင်ငံရဲ့ ကျန်းမာရေးစနစ်က ရောဂါဖြစ်သူတိုင်း နဲ့ ရောဂါဖြစ်သူနဲ့ ထိတွေ့မိသူတိုင်းကို ထောက်လှမ်းရှာဖွေ၊ စမ်းသပ်စစ်ဆေး၊ ခွဲခြားကုသနိုင်စွမ်းရှိခြင်း။

၃။ သက်ကြီးရွယ်အိုစောင့်ရှောက်ရေးဂေဟာလို ကူးစက်မှု၊ သေဆုံးမှုများပြားနိုင်တဲ့နေရာ တွေ ကို ကာကွယ်နိုင်စွမ်းရှိခြင်း။

၄။ ကျောင်းများ၊ စက်ရုံအလုပ်ရုံများ နဲ့အခြားအရေးကြီးနေရာများမှာ ကာကွယ်ထိန်းချုပ်ရေး လုပ် ငန်းများ လုပ်ဆောင်ပြီးဖြစ်ခြင်း။

၅။ ပြည်ပမှတဆင့် ပြန်လည်ကူးစက်မယ့်အခြေအနေကို ထိန်းချုပ်နိုင်စွမ်းရှိခြင်း။

၆။ ပြည်သူလူထုကိုယ်တိုင် ဗိုင်းရပ်စ်ကာကွယ်ထိန်းချုပ်ရေးနဲ့ပတ်သက်ပြီး အပြည့်အ၀ နားလည် ခြင်း၊ ပူး ပေါင်းဆောင်ရွက်ခြင်း၊ အခြေအနေသစ်အောက်မှာ နေထိုင်နိုင်စွမ်းရှိခြင်း ။

အဲဒီအခြေအနေတွေနဲ့ ပြည့်စုံလို့ Lockdown လုပ်ထားတာတွေကို လေ ျှာ့ပေါ့မယ်ဆိုရင် အောက်ပါအတိုင်းလုပ်ရမယ်လို့ ဆိုပါတယ် –

၁။ ရောဂါဖြစ်ပွားမှုနဲ့ လူမှုစီးပွားအခြေအနေအပေါ် မူတည်ပြီး အဆင့်ဆင့် ဆောင် ရွက် ရမယ်။

၂။ တစ်ဆင့် နဲ့ တစ်ဆင့်ကြားမှာ အနည်းဆုံး နှစ်ပတ်ခြားပြီးဆောင်ရွက်ရမယ်။

၃။ အဆင့်တစ်ဆင့်ပြီးတိုင်း ရောဂါဖြစ်ပွားမှုအခြေအနေ ကို ပြန်လည်သုံးသပ်ရမယ်။

ပြန်ချုပ်လိုက်ရင်တော့ သော့ဖွင့်မယ်ဆိုရင်

၁။ ရောဂါကူးစက်မှု တန့်သွား ဒါမှမဟုတ် လျော့ကျနေရမယ်။

၂။ နောက်တစ်ကြိမ်ရောဂါဖြစ်ပွားမှု မြင့်တက်မလာစေဖို့အတွက် ပြင်ဆင်မှုကောင်း ကောင်း လုပ် ထားရမယ်။

၃။ လူထုကို အပြည့်အ၀ ပညာပေးထားရမယ်။

၄။ အဆင့်ဆင့်လုပ်ရမယ်၊ စိတ်ရှည်ရှည်ထားနိုင်ရမယ်။

ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေးအဖွဲ့ရဲ့ ထုတ်ပြန်ချက် အပြည့်အစုံကို အောက်ပါလင့်ခ်မှာ ဖတ်နိုင်ပါ တယ်။

https://www.who.int/publications-detail/covid-19-strategy-update—14-april-2020