“ စိတ်” ပျောက်သူ

“မြန်မာစကားနဲ့ စာပေ” ဆိုတာ ဆရာမောင်သာနိုး ရဲ့ မြန်မာဘာသာစကား၊ မြန်မာစာပေ နဲ့ ပတ် သက်တဲ့ အယူအဆတွေကို စုစည်းထားတဲ့ဆောင်းပါးပေါင်းချုပ်စာအုပ်ဖြစ်ပါတယ်။ ဆရာ မောင် သာနိုးဟာ သူ့အယူအဆများ၊ထင်မြင်သုံးသပ်ချက်များကို ပွင့်ပွင့်လင်းလင်း တင်ပြတတ်သူဖြစ် သလို ဝေဖန်ဖို့လိုအပ်ရင်လည်း အားမနာတမ်းဝေဖန်တတ်သူဖြစ်ပါတယ်။ ဆရာမောင်သာနိုး ကိုယ်တိုင်က သူ့စာတွေနဲ့ပတ်သက်ပြီး “ လောကမှာ လူနှစ်မျိုးရှိတယ်၊ တစ်မျိုးက ကိုယ့် ထမင်း ကိုယ်စား ဘာသိဘာသာ နေတတ်သူ၊ အရပ်က လူလိမ္မာလို့ ခေါ်လေ့ရှိတဲ့သူမျိုး၊ နောက် တစ်မျိုး က အဲသလို မနေတတ်တဲ့သူ။ သူက ဒုတိယအမျိုးအစားမှာပါတယ်။ မဟုတ်မမှန်တာတွေ့ ရင် အငြိမ်မနေနိုင်၊ အမုန်းခံပြီး အမှားကို ထောက်ပြ၊ အမှန်ပြောချင်သူ” လို့ ရေးခဲ့ဖူးတယ်။

ဆရာမောင်သာနိုးရဲ့ “ မြန်မာစကားနဲ့စာပေ” စာအုပ်က တစ်ထိုင်တည်းနဲ့ အပြီးဖတ်၊ ဖတ်ပြီး မေ့ သွားတဲ့စာအုပ်မျိုးမဟုတ်ပါဘူး။ အကြောင်းတိုက်ဆိုင်တိုင်း ပြန်ဖတ်၊ ပြန်ကိုးကားရတဲ့ စာ အုပ်မျိုး ဖြစ်ပါတယ်။ အခုလည်း သဒ္ဒါ နဲ့ပတ်သက်ပြီး ဆရာမောင်သာနိုးရဲ့ အယူအဆ၊ သုံးသပ်ချက်တွေ ကို သိနိုင်ဖို့ အတွက် ဒီစာအုပ်ကို ပြန်ဖတ်မိတယ်။

သဒ္ဒါအကြောင်းဆောင်းပါးတွေဖတ်နေရင်းနဲ့ “ ဇော်ဂျီ ရဲ့ အနတ္တကဗျာ” ဆိုတဲ့ဆောင်းပါး ကိုပါ ပြန် ဖတ်မိတယ်။ ဒီဆောင်းပါးက ဝေဖန်ရေးဆောင်းပါးမဟုတ်ဘူး။ ကဗျာကိုခံစားပြီး ရေးဖွဲ့ထားတဲ့ စာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒီဆောင်းပါးမှာ ဆရာမောင်သာနိုးက ၁၉ ၈၄ ခုနှစ် ဆရာဇော်ဂျီ နဲ့ ဆရာ မင်းသုဝဏ် ကို တပည့်သားမြေး စာပေသမားတွေ ကန်တော့တဲ့အချိန်မှာ ဆရာဇော်ဂျီက တပည့် တွေအတွက် စာပေလက်ဆောင်အဖြစ် ရေးပေးခဲ့တဲ့ ကဗျာတစ်ပုဒ်အကြောင်း ခံစားရေးသားထားတာပါ။ ကဗျာ နာမည်က “ ဇော်ဂျီ နဲ့ ရှိန်းဆာယာ” တဲ့။ ဖတ်ကြည့်ပါ။

ဇော်ဂျီ နဲ့ ရှိန်းဆာယာ

• ရုပ်သေးစင်ပေါ်
  ဇော်ဂျီနဲ့ တောင်ဝှေး။
  အခုန်အပျံနှင့်
  သူ့ဟန်ကို သည်ဖေ ကြည့်
  မောမိတယ်လေး။
• ရှိန်းဆာယာ ပိုမောက်
  ကိုယ်ပျောက်သည့် တန်ခိုး။
  ရှိန်းဆာယာ သည်ဖေ ကြောက်
  စိတ် ပျောက်မှာ စိုး။

ဆရာမောင်သာနိုးက ဒီကဗျာကို ဖတ်လိုက်ရချိန်မှာ ဆရာဇော်ဂျီ သုံးစွဲလိုက်တဲ့ “စိတ် ပျောက် မှာ စိုး” ဆိုတဲ့စကားကြောင့် ကြက်သီးမွှေးညှင်းတွေ ထောင်ထပြီး တုန်လှုပ် သွားမိတယ် လို့ ဆိုတယ်။ ရှေးရိုးစဉ်လာ မြန်မာ့ယုံကြည်မှုအရ ဇော်ဂျီ ဟာ မြေလ ျှိုး မိုးပျံနိုင်ရုံတင် မကဘူး ကိုယ်ပျောက်တဲ့ တန်ခိုးပါ ပိုင်ဆိုင်ထားတာကိုး။ ဒီတော့ ဆရာဇော်ဂျီက စင်ပေါ်မှာ ကနေ တဲ့ ဇော်ဂျီကို ကြည့်ရင်း ကိုယ်ပျောက်နိုင်တဲ့တန်ခိုးရှိပေမယ့်ဒီတန်ခိုးတွေကြောင့်သွေးနားထင်ရောက်ဘဝင်မြင့်ပြီး စိတ် ပျောက်သွားမှာ စိုးရိမ်သွားခဲ့တယ်၊ ဆရာ ဇော်ဂျီ ပြောချင်တဲ့ “ စိတ်” ပျောက်တယ်ဆိုတာ စဉ်းစား ချင့်ချိန်တတ်တဲ့ စိတ်၊အသိတရားနဲ့ ယှဉ်တဲ့ စိတ် ဖြစ်တယ်လို့ ရှင်းပြထားတယ်။

ဆရာမောင်သာနိုးက လူတစ်ယောက်ဟာ ဘဝင်မြင့် မာနယစ်မူးလာတဲ့အခါ အမှားတွေ လုပ်မိပြီး ကိုယ့်ကိုယ်ကိုယ်တင်မက လူ့အဖွဲ့အစည်းကိုပါ ဒုက္ခပေးတဲ့အထိ ဖြစ်လာတော့တာပဲ ၊ ဒါ့ကြောင့် လည်း ဆရာဇော်ဂျီက အောင်မြင်နေသူတွေကို အောက်ခြေလွတ်၊ ဘဝင်မြင့်ပြီး (လူ)စိတ် တနည်း အားဖြင့် ဆင်ခြင်တုံတရားနဲ့ ယှဉ်ပြီး ချင့်ချိန်တတ်တဲ့ အသိတရား ပျောက်မသွားဖို့ အခြားသူ တွေကိုရော သူ့ကိုယ်သူပါ ပြန်သတိပေးတာဖြစ်တယ်။ ဆရာဇော်ဂျီရဲ့ ကဗျာဟာ ကဗျာ ဆရာကြီး ရောဘတ် ဖရော့စ်ရဲ့ “ ကဗျာဟာ ပီတိနဲ့ စပြီး ပညာနဲ့ ဆုံးတယ်” ဆိုတဲ့ အဆိုအမိန့်ကို အကောင်းဆုံးသက်သေထူပြတာပဲလို့ ရေးထား ပါတယ်။

ကိုယ်ပျောက်တယ်ဆိုတဲ့ တန်ခိုးအကြောင်းရေးထားတာတွေ့တော့ ကုန်းဘောင်ခေတ် မင်းတစ်ပါး ဖြစ်တဲ့ သာယာဝတီမင်းအကြောင်း သတိရမိတယ်။ သာယာဝတီမင်းက စွမ်းရည် ထက်မြက် တဲ့ မင်းတစ်ပါးဖြစ်ပေမယ့် သူ့ဘဝနောက်ပိုင်းကာလတွေမှာ ကံမကောင်း အကြောင်း မလှဖြစ်ပြီး စိတ် ဝေဒနာခံစားခဲ့ရတယ်၊ သာမန်အချိန်မှာလူကောင်းပကတိဖြစ်နေပေမယ့် စိတ် ဖောက်လာတဲ့ အခါ ဆိုရင် ဒေါသကြီးပြီး မင်းခစားတွေကို ကိုယ်ထိလက်ရောက်လုပ်လေ့ရှိတယ်။ ယောမင်းကြီး ဦးဘိုး လှိုင်ရဲ့ ဖခင် ယင်းတောဝန်ကြီးဟာ သာယာဝတီမင်း စိတ်ဖောက်ပြန်နေချိန် လံှနဲ့ထိုးသတ် တာကို ခံခဲ့ရတာဖြစ်ပြီး အဲဒီနောက်ပိုင်းမှာ မှူးမတ်အချို့နဲ့ လွှတ်တက်ဝန်ကြီးတချို့က အကြောင်း အမျိုး မျိုး ပြလို့ ဘုရင်ရှေ့ကို အခစားမဝင်ရအောင် ကြိုးစားကြတယ်လို့ဆိုတယ်။

နောက်ပြီး သာယာဝတီမင်းက စိတ်ဖောက်ပြန်လာတဲ့အခါ သူ့မှာ ကိုယ်ပျောက်နိုင်တဲ့ တန်ခိုးရှိ တယ်လို့ ထင်ပြီး နန်းတော်တိုင်တွေနောက်မှာ ပုန်းရင်း မိဖုရားတွေကို သူ့ကို မြင်ရလားလို့ မေး လေ့ ရှိသတဲ့။ မိဖုရားတွေကလည်း ကြောက်တော့ မင်းအလိုကို လိုက်ပြီး ကိုယ်တော်ကို မမြင် ရဘူး၊ ကိုယ်ထင်ပြပါ လို့ ပြောရတာပေါ့။

တစ်နေ့ကျတော့ သာယာဝတီမင်းက နန်းတော်ဆောင် အပြင် ထွက်ပြီးလမ်းလေ ျှာက်နေရင်း စိတ်ဖောက်လာတော့ တည့်တည့်မလေ ျှာက်ဘဲ ဟိုခုန် သည်ခုန် ခုန်တယ်။ ဘုရင်က စိတ်ရူးပေါက် ပြီး ထင်သလို လေ ျှာက်ခုန်နေတော့ နောက်က ထီးတော်မိုးလုပ်တဲ့သူက ထီးမိုးလို့မရတော့ဘူး။ ဒီတော့ ဘုရင်က သူ့ကို နေပူမိအောင်လုပ်ရမလားဆိုပြီး လက်သုံးတော်ဓားနဲ့ခုတ်ပြီး အဆုံး စီရင်လိုက် တယ်။ သက်ဦးဆံပိုင်ဘုရင် ဆိုတော့ ဘယ်သူမှ မတားရဲဘူးပေါ့။

ထီးတော်မိုးတစ်ယောက်သေတော့ နောက်ထီးတော်မိုးတစ်ယောက်ခန့်ရတာပေါ့။ နောက်ထီးတော် မိုးလည်း ဘယ်နေ့ ငါ့အလှည့်ဖြစ်မလဲဆိုပြီး တွေးကြောက်နေရတယ်။ သူစိုးရိမ်သလိုပဲ တစ်နေ့ လမ်းလေ ျှာက်နေရင်း စိတ်ဖောက်လာတော့ ဘုရင်က ဟိုခုန် သည်ခုန် လုပ်ပြန်ရော၊ ဒါပေမယ့် ထီးတော်မိုးက ဘုရင်ခုန်တဲ့နောက် ထီးလိုက်မိုးဖို့ မကြိုးစားတော့ဘူး။ နှုတ်ကနေ အရှင် ဘုရား ကိုယ်ရောင်ဖျောက်လိုက်တော့ ကျွန်တော်မျိုး မမြင်ရတော့ပါဘူးလို့ အော်ပြီး လေ ျှာက်သတဲ့၊ ဒီတော့မှ ဘုရင်က ကဲကဲ မြင်စေဗျား ဆိုပြီး တည့်တည့်မတ်မတ်လေ ျှာက်တော့သတဲ့။

ဒီလိုနဲ့ သာယာဝတီမင်းရဲ့ အခြေအနေက ဆိုးသတဲ့ ဆိုးလာပြီး နောက်ဆုံးမှာ ကြေးပြဿဒ် နဲ့ထား ( တကယ်တော့ အချုပ်ချထားတာပါပဲ) ပြီး သားတော်ပုဂံမင်းက သူ့ကိုယ်စား စီမံခန့်ခွဲရတဲ့ အခြေ အနေကို ရောက်သွားခဲ့တယ်။

ဆရာဇော်ဂျီက ဖေဇော်ဂျီတစ်ယောက် ဘဝင်မြင့်ပြီး “စိတ်”ပျောက်သွားမှာ စိုးရိမ်ပေမယ့် ဇော်ဂျီ ဆိုတာ ထွက်ရပ်ပေါက်ပုဂ္ဂိုလ်ဆိုတော့ လောဘ၊ ဒေါသတွေဖက်လာရင် တန်ခိုး ပျောက်သွား မယ်၊ တန်ခိုးမရှိတော့ရင် သူများကို ဒုက္ခပေးလို့မရတော့ဘူးပေါ့။ ဒီတော့ ဖေဇော်ဂျီ စိတ် ပျောက်ရင် သူတစ် ယောက်ပဲ ဒုက္ခရောက်မယ့် သဘောရှိပါတယ်။

သက်ဦးဆံပိုင် ဘုရင်ကတော့ ဒီလိုမဟုတ်ဘူး။ သူ စိတ်ပျောက်ရင် သူ့အနားကလူတွေသာမက မိတ်ဆွေရော၊ ရန်သူပါမကျန် တစ်နိုင်ငံလုံး ဒုက္ခရောက်မှာ၊ သာယာဝတီမင်းတောင်မှ ကျန်းမာ ရေး ချို့ယွင်း စိတ်နောက် ( ရူး) သွားတာဖြစ်လို့ မင်းညီမင်းသား မှူးမတ်တွေက ဝိုင်းထိန်းသိမ်း ထား နိုင်ပြီး နိုင်ငံ သက်သာသွားတာ။ ဘဝင်မြင့်အောက်ခြေလွတ်ပြီး စိတ်ပျောက်တာဆိုရင် မတွေးဝံ စရာပဲ။ ဘဝင်ရူးက တကယ့်အရူးထက် ပိုဆိုးတာကိုး။

ဒီတော့ ဖေဇော်ဂျီ ဆိုရင် စိတ် ပျောက်မှာ စိုးလို့ စာဖွဲ့လို့ရပေမယ့် သက်ဦးဆံပိုင် အုပ်ချုပ် သူ ဆိုရင်တော့ စိတ် ပျောက်မယ့်အစား စိတ်နောက်သွားတာကတော်သေးတယ် လို့ ဆိုရမယ်ထင်ပါရဲ့