သာမိုင်းခမ်းရွာရဲ့ ရှေးဟောင်းစေတီတွေရှိတဲ့နေရာက မွေတော်တောင်ဖြစ်ပါတယ်။ သာမိုင်း ခမ်းရွာ အဝင်မှာ သာမိုင်းခမ်းမွေတော်ကျောင်းသို့ လို့ရေးထားတဲ့ လမ်းညွှန်ဆိုင်းဘုတ် ရှိပါတယ်။ အဲဒီ လမ်းအတိုင်းသွားရင် မွေတော်တောင်ကို ရောက်ပါတယ်။ သာမိုင်းခမ်းမြို့ စည်ကားချိန်က ဘုန်း ကြီးကျောင်းလေးကျောင်းရှိခဲ့ပေမယ့် အခုတော့ အပေါ် ကျောင်း လို့ ခေါ်တဲ့ ကျောင်းတစ်ကျောင်း ပဲ ရှိတော့တယ်။ မွေတော်တောင်ပေါ်စတက်တာနဲ့ ပထမဆုံးတွေ့ရတာက ကံကော်တစ်ထောင်ထိုင်တော်မူ ရုပ်ပွား တော်များဖြစ်ပါတယ်။ ဒီရုပ်ပွားတော်တွေက ရှေးလက်ရာမဟုတ်ပါဘူး။ မွေတော်ကျောင်းဆရာ တော်နဲ့ အနန္တမေတ္တာ သာသနာပြု ပရဟိတ မိသားစု တို့ရဲ့ အစီအစဉ်နဲ့ တည်နေတာဖြစ်ပြီး ဒီနှစ် ဇန်နဝါရီလ အထိ အဆူ ၁၅၀ ပြီးပြီလို့သိရပါတယ်။ ကံ့ကော်တစ်ထောင် ဘုရားတွေကို လွန်သွား တဲ့အခါ ရှေးဟောင်းစေတီအစု ကိုတွေ့မယ်။ တချို့စေတီတွေကContinue reading “သာမိုင်းခမ်း (၇)”
Category Archives: Travelogue
သာမိုင်းခမ်း (၆)
စဝ်ထွန်းအေး စော်ဘွားဖြစ်လာတဲ့အချိန်မှာ အင်္ဂလိပ်အစိုးရက ဖွဲ့စည်းပေးထားတဲ့ “ ကမ္ဗောဇပဒေသရာဇာအသင်း ( The Federal Council of Shan Chiefs) ဆိုတာပေါ်ပေါက်နေပြီ။ ဒီကောင်စီပေါ်ပေါက်လာတဲ့ သမိုင်းကြောင်းက အင်္ဂလိပ်အစိုးရရဲ့ မြန်မာနိုင်ငံအုပ်ချုပ်ရေးပြုပြင် ပြောင်းလဲမှုတွေ နဲ့ ပတ်သက်နေပါတယ်။ ၁၉ ၂၃ ခုနှစ်မှာ အင်္ဂလိပ်က ၁၉ ၁၉ ခုနှစ် အိန္ဒိယနိုင်ငံစီရင်အုပ်ချုပ်မှု ဥပဒေ ကို မြန်မာနိုင်ငံမှာ စ တင်ကျင့်သုံးခဲ့တယ်။ သမိုင်းမှာ ဒိုင်အာခီအုပ်ချုပ်ရေးလို့ လူသိများတဲ့ အုပ်ချုပ်ရေးပုံစံဖြစ်ပါ တယ်။ ဒါပေမဲ့ အဲဒီအုပ်ချုပ်ရေးစနစ်ကို တစ်နိုင်ငံလုံးမှာကျင့်သုံးခဲ့တာမဟုတ်ဘူး။ ရှမ်းပြည်နယ် နဲ့ ချင်း ၊ ကချင်၊ နာဂ တောင်တန်းဒေသတွေကို မဖွံ့ဖြိုးသောဒေသများ ( Backward Tract ) များလို့Continue reading “သာမိုင်းခမ်း (၆)”
သာမိုင်းခမ်း (၃)
အဖွားဒေါ်အေးတီ က လက်ရှိ သာမိုင်းခမ်းနေရာက ဒုတိယနေရာ၊ ပထမ သာမိုင်းခမ်းက မွေတော် ဘုရားကုန်းတောင်ဘက်မှာလို့ ပြောတယ်။ လက်ရှိနေရာကို ဘယ်အချိန်က ရွှေ့လာခဲ့သလဲဆိုတာ တော့ သူမသိဘူး။ မင်းလမ်းမ တောင်ဘက် က ဟော်နေရာ၊ မြောက် ဘက်အကွက်မှာ စော်ဘွားရဲ့ ကျန်တဲ့ ဇနီးတွေ၊မောင်းမတွေအတွက်အိမ်တွေဆောက်ထားတယ်။အခုဒေါ်အေးတီ တို့နေတဲ့ မြေကွက် က ဒုတိယဇနီးအိမ်ရှိခဲ့တဲ့နေရာလို့ ဆိုတယ်။ လက်ရှိ သာမိုင်းခမ်းရွာရဲ့ ဟော်ကုန်းလမ်းက စော်ဘွားကြီးဟော်ခြံဝင်းအဆုံးပဲ။ အခု မင်းလမ်းမ လို့ ခေါ်နေတဲ့လမ်းကို စော်ဘွားကြီးရှိချိန်က မင်္ဂလာလမ်းမ အဖြစ် သတ်မှတ်ထားတယ်။ အဲဒီလမ်း ကို မင်္ဂလာမရှိတဲ့ အရာတွေမဖြတ်ရဘူး။ ရွာတောင်ဘက်မှာ နာရေးရှိရင် ရွာပြင်က ပတ်ပြီး သုသာန် ကို သွားရတယ်။ ရွာမြောက်ဘက်က လည်း ဒီအတိုင်းပဲ။Continue reading “သာမိုင်းခမ်း (၃)”
သာမိုင်းခမ်း (၁)
သာမိုင်းခမ်း ဆိုတာ ဓနုစကားအရ “သာ” ဆိုတာက “သာယာခြင်း”၊ “မိုင်း” ဆိုတာက ရှမ်းစကား အရ “ပြည်”၊ “ခမ်း” ဆိုတာက ရှမ်းစကားအရ “ရွှေ”၊ ဒါ့ကြောင့် သာမိုင်းခန်းဆိုတာ မြန်မာ စကားနဲ့ “သာယာရွှေပြည်” လို့ အောင်ပန်း ( သို့မဟုတ်) မြို့သစ်တစ်မြို့မွေးဖွားခြင်း (၂၀၀၈) ( ဆရာဦးမြင့်သန်း) စာအုပ်မှာ ဖော်ပြထားတယ်။ ကျွန်တော်လည်း အရင်ကတော့ သာမိုင်းခမ်း ဆိုတဲ့ အမည်ကို ဆရာဒဂုန်တာရာ စာတွေထဲမှာ တွေ့ နေပေမယ့် အလေးအနက်မထားမိဘူး။ ပြီးခဲ့တဲ့ ၂၀၂၂ ဒီဇင်ဘာလ အတွင်း ကလော – အင်း လေး ခြေလျင်ခရီးကြမ်းလေ ျှာက်တော့ ညအိပ်ရပ်နားရတဲ့ လမိုင်းရွာက အိမ်ရှင် အဘကြီး ဦးContinue reading “သာမိုင်းခမ်း (၁)”
တံတား အမှတ် ၂၆၇
ရထားလမ်းတွေ ဘူတာရုံလေးတွေကို စိတ်ဝင်စားတဲ့ကျွန်တော်ဟာ ကလောဘူတာရုံကို လည်း ဓာတ်ပုံရိုက်ဖူးတယ်။ မြင်းဒိုက်ဘူတာကနေ ခွေးရုပ်ဘူတာအထိ ရထားလမ်းအတိုင်း ခြေလျင်လေ ျှာက် ပြီး ရထားလမ်းလှိုဏ်ဂူတွေ၊ လွန်းထိုးတွေကို လေ့လာဖူးတယ်။ ဒါပေမဲ့ ကလော မြို့ အနားက ရထားလမ်းပေါ်မှာ အလွန်လှပတဲ့ ကျောက်စီတံတားတစ်ခုရှိမှန်း မသိခဲ့ဘူး။ မော်တင်စွန်းဘုရားပွဲကနေ ရန်ကုန်ကို ပြန်ရောက် ပြီးချိန်မှာပဲ ကလော ဒေသခံ မိတ်ဆွေက သာမိုင်းခမ်းမြို့ဟောင်းနဲ့ ပတ်သက် ပြီး ကျွန်တော်တွေ့ဆုံ မေးမြန်းချင်တဲ့ သူတစ်ယောက် ကို စုံစမ်းလို့ရပြီလို့ အကြောင်းကြားတဲ့အတွက်ကလောကိုနှစ်ညအိပ် သွားခဲ့တယ်။ ကလော ရောက် တော့ မထင်မှတ်ဘဲ ကလောကနေ အောင်ပန်းဘက် အထွက် ရထားလမ်းမှာ ကျောက်တုံးတွေနဲ့ ဆောက်ထားတဲ့ ရထားလမ်း တံတားတစ်ခု ရှိ တယ် ဆိုတဲ့Continue reading “တံတား အမှတ် ၂၆၇”
မဟာဝိဟာရကျောင်းတိုက်
မှော်ဘီမြို့နယ်၊ဘိုးဒေါနကုန်းကျေးရွာမှာ တည်ရှိတဲ့ “ မဟာ ဝိဟာရ” ကျောင်းတိုက်မှာ ပရိယတ် ပဋိပတ်များ ဆည်းပူးသင်ယူအားထုတ်နေတဲ့ သံဃာတော်များ၊ ရှင်သာမဏေများ ကို မနေ့( ၂၁ မတ်လ)က ဖူးမျှော် ကြည်ညို ခွင့်ရ ခဲ့ပါတယ်။ မဟာဝိဟာရကျောင်းတိုက်မှာ ဝါဆိုသံဃာ အနေနဲ့ ရဟန်း ၂၃၉ ပါး၊ သာမဏေ ၁၀၁၉ ပါး ရှိတယ် လို့ သိရပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ ဆွမ်းလောင်းချိန်၊ ဆွမ်းစားချိန်များမှာ ချောင်းဆိုးသံတောင်မကြားရ အောင် တိတ်ဆိတ်ငြိမ်သက်လှသလို သွားလာလှုပ်ရှားရာမှာလည်း သာမဏေငယ်လေးများက အစ ဣန္ဒြေကြီးလှပါတယ်။ ကျန်တဲ့အချိန်မှာလည်း စာဝါတက်၊ စာအံတဲ့အသံကလွဲလို့ ဆူညံ သံ၊ အော်ဟစ်စကားပြောသံမကြားရပါဘူး။ ငြိမ်သက် အေးချမ်းလှပါတယ်။ ဘာသာရေးဆိုင်ရာအကြောင်းအရာဖြစ်လို့ စကားလုံး အသုံးအနှုန်းများမှာ အမှားပါသွားမှာ စိုးရိမ် တဲ့Continue reading “မဟာဝိဟာရကျောင်းတိုက်”
မော်တင်စွန်း (၉ )
အပြန်ခရီးအတွက်ကားလက်မှတ်ကိုလည်း ကံထူးအောင် ကားလိုင်းကပဲ ဝယ်လိုက်တယ်။ မော်တင်စွန်း – ရန်ကုန်ကားက မော်တင်စွန်းကနေ ညနေ နှစ်နာရီခွဲမှ ထွက်တယ်။ ပြီးရင် ကျောက် ချောင်းမှာ ဟိုင်းကြီးကျွန်းခရီးသည်တင်ပြီး ညနေ လေးနာရီမှာ ပြန်ထွက်တယ်။ ဒါ့ကြောင့် ပြန် မယ့်နေ့ မနက်ပိုင်းကို ကျား (၁)၊ ကျား (၂ ) ၊ ကျား (၃) ဆိုတဲ့ ငါးဖမ်းလှေဆိပ်တွေ သွားဖို့ စီစဉ်ခဲ့ တယ်။ အဲဒီငါးဖမ်းလှေဆိပ်တွေကို ကားလမ်းအတိုင်း ကံချိုင်ရွာကို သွားပြီးမှ ကမ်းခြေဘက်ကို ဖြတ်ဆင်း ရင်လည်း ရသလို ရေကျချိန်ဆိုရင် ကမ်းခြေအတိုင်းသွားလို့လည်းရတယ်။ ကျွန်တော်တို့က ကမ်းခြေအတိုင်းပဲဆိုင်ကယ်နဲ့ သွားခဲ့တယ်။ ငါးဖမ်းလှေဆိပ်ရဲ့ အဝေးမြင်ကွင်းကတော့ အတော် လှတယ်။ ၊ မနက်နေရောင်ခြည် ရောင်ပြန်ဟပ်နေတဲ့Continue reading “မော်တင်စွန်း (၉ )”
မော်တင်စွန်း (၈)
မော်တင်စွန်းရောက်ပြီး ပထမနေ့မှာ ဘုရားပတ်ဝန်းကျင်နဲ့ ငွေတောင်ကမ်းခြေကို သွားတယ်။ ဒုတိယနေ့မှာ မော်တင်စွန်းကနေ ကျောက်ကလပ် ကမ်းခြေကို ဆိုင်ကယ်၊ စက်လှေ၊ ကား သုံးဆင့်စီးပြီးသွားတယ်။ ကျောက်ကလပ်ကို သွားမယ်ဆိုရင် ရေတက်ရေကျ အချိန်ကို မေးထား ဖို့လိုတယ်။ ကျောက်ကလပ်ကမ်းခြေက ဒီရေကျချိန်မှ ကမ်းခြေကို ဆင်းလို့ ဓာတ်ပုံရိုက်လို့ ရ တယ်။ ကျွန်တော်တို့ သွားတဲ့ရက်က ၁၁ နာရီပတ်ဝန်းကျင် ရေစတက်မယ်လို့သိရတဲ့ အတွက် မော်တင်စွန်းကနေ မနက် ၇နာရီထွက်ခဲ့တယ်။ ခရီးသွားချိန်က မော်တင်စွန်းကနေ ကျောက် ကလပ်ထိ နှစ်နာရီ နီးပါးကြာနိုင်တယ်။ ဆိုင်ကယ်က ကမ်းနားလမ်းအတိုင်း ကံချိုင် ရွာကတဆင့်သွားတယ်။ ကံချိုင်ရွာက ရေလုပ်ငန်း လုပ်တဲ့ ရွာကြီး။ ရွာကနေ ပင်လယ်ကမ်းခြေဘက်ဆင်းလိုက်ရင် ကျား (၁) ၊ ကျားContinue reading “မော်တင်စွန်း (၈)”
ဘဝကမ်းခြေ (၃)
မော်တင်စွန်း နဲ့ ဟိုင်းကြီးကျွန်းက ရုန်းကန်လှုပ်ရှား အမျိုးသမီးများ
မော်တင်စွန်း (၇)
မော်တင်စွန်း ဘုရားပွဲဈေးတန်းကနေ ဘုရားကုန်းတော်ပေါ်ကို ဈေးတန်းအတိုင်း ပြန်တက် လာ ရင်း ဆိုင်ခန်း နှစ်ခု ကြားကနေ စက္ကူရုပ်ကြီးတွေနဲ့ ပြခန်းတစ်ခုကို လှမ်းမြင်လိုက်ရလို့ အနား ကို သွားကြည့်တဲ့အခါ “ မြန်မာ့ပင်လယ်လိပ်ထိန်းသိမ်းရေးနဲ့ ပညာပေးပြခန်း” “ ပင်လယ် အဏ္ဏဝါ ဂေဟ စနစ် ကျန်းမာဖို့ ၊ ပင်လယ်လိပ်ကို ထိန်းသိမ်းစို့” လို့ဆိုင်းဘုတ်တင်ထားတဲ့ ပြခန်း တစ်ခု ကို တွေ့တယ်။ ပြခန်းဘေးမှာ စက္ကူနဲ့လုပ်ထားတဲ့ ပင်လယ်လိပ်ရုပ်ကြီးသုံးခုရှိတယ်။ အဲဒီလိပ်ရုပ်ကြီး တွေရဲ့ ပါးစပ်နဲ့ ဝမ်းဗိုက်ထဲမှာ ပလတ်စတစ် စွန့်ပစ်ပစ္စည်းတချို့ထည့်ထားတယ်။ ဘေးက ဆိုင်းဘုတ်မှာတော့ အင်္ဂလိပ်- မြန်မာ နှစ်ဘာသာနဲ့ “ ပလတ်စတစ်ဆိုရင် ‘No’ ပါပဲ” ၊ “Say ‘No’ toContinue reading “မော်တင်စွန်း (၇)”